پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی کریمی جهرمی
صفحه اصلی
زندگی نامه
اخبار
دیدار ها
پیام ها
مراسم ها
آثار
رساله
استفتائات
آرشیو سوالات
ارسال سوال
درس خارج
رسانه
فیلم
عکس نوشت
گزارش تصویری
وجوهات شرعی
توضیح المسائل
درباره اثر
تقلید
معنای تقلید
راه تشخیص اعلم
مشکل بودن تشخیص اعلم
نحوه شناخت فتوای مجتهد
تغییر فتوای مجتهد
تغییر فتوا
معنای فتوی و احتیاط
احتیاط مستحب
بقاء بر تقلید
نحوه ی عمل به فتوای مجتهد میت
وجوب یادگیری مسائل
عدم علم به فتوای اعلم
انجام عمل بدون تقلید
معنای تقلید
راه تشخیص اعلم
مشکل بودن تشخیص اعلم
نحوه شناخت فتوای مجتهد
تغییر فتوای مجتهد
معنای فتوی و احتیاط
احتیاط مستحب
بقاء بر تقلید
وجوب یادگیری مسائل
عدم علم به فتوای اعلم
انجام عمل بدون تقلید
احکام طهارت
احکام آب ها
انواع آب ها
انواع آب مطلق
آب کُر
رسیدن نجاست به آب کر
تغییر بوی آب کُر
ورود نجاست داخل چاه
تعریف و مقدار آب کر
در چه صورت آب کر نجس می شود
تماس عين نجاست با آبی که بيشتر از کر است
گرفتن چيز نجس زير شير آب
یخ بستن مقداری از آب کر
شک در مقدارِ آبی که قبلاً کر بوده
راه هاى شناخت آب کر
آب قلیل
تعریف آب قلیل
برخورد شىء نجس با آب قليل
غساله آب قليل
آب جاری
ملاقات شىء نجس با آب جارى
ملاقات عين نجاست با آب جاری
حکم چشمه های غیر جاری
حکم آبهای ایستاده کنار نهر
حکم چشمه ها و قنات های فصلی
حکم آب حوض حمام
آبهای لوله کشی که متصل به منبع می باشد
ملاقات نجاست با آبی که از بالا به پایین بریزد و بالعکس
آب باران
پاک شدن نجاست با باران
بارش باران روى عين نجس
آب باراني که بر بام با عين نجاست برخورد کرده
برخورد باران با زمین نجس
گل کردن خاک نجس به واسطه باران
جمع شدن آب باران در محلي که به باران متصل است
باريدن باران بر زمين نجسی که فرش پاکي روی آن است
آب باران جمع شده در گودال پس از قطع باران
آب چاه
حکم آب چاه و شرایط پاک کنندگی آن
نجس شدن آب چاه
احکام دیگر آب ها
تطهير با آب مضاف
نجسشدن آب مضاف
مخلوط شدن آب مضاف با آب جارى
شک در مضاف شدن آبي که قبلاً مطلق بوده
حکم آبی که معلوم نيست از اقسام کدام يک از آبهاست
آبی که در اثر مجاورت با عين نجاست تغيير کرده
از بين رفتن خود به خودی رنگ، بو و مزه آب که دراثر نجاست به وجود آمده بود
کشیدن چیز نجس در آب کر یا جاری
شک در نجاست آبي که قبلاً پاک بوده
آب نيم خورده حيوانات
احکام دستشویی و تخلی
امور واجب یا حرام هنگام تخلی
وجوب پوشانيدن عورت
جواز استفاده از هرچيزی برای پوشاندن عورت
وضعيت بدن هنگام تخلی
وضعيت عورت هنگام تخلی
وضعيت بدن هنگام استبراء
جواز تخلی رو به قبله برای آنکه نامحرم نبیند
وظيفه بزرگترها هنگام نشاندن کودک جهت تخلی
منزلهايى که مستراح آن رو به قبله يا پشت به قبله ساخته شده
مکان هایی که در آن تخلی حرام است
کیفیت تطهیر مخرج ادرار و مدفوع
تطهیر مخرج ادرار
حالاتی که مخرج مدفوع فقط با آب پاک میشود
شرط تطهیر مخرج مدفوع با آب
تطهیر مخرج مدفوع با سنگ و کلوخ
پاک کردن مخرج مدفوع با سه قطعه سنگ
پاككردن مخرج مدفوع با چیزهایی كه احترام آنها لازم است
شک در تطهیر مخرج
شک در تطهیر مخرج بعد از نماز
استبراء
نحوه استبراء
اقسام رطوبتهائى که از انسان خارج مى شود
شک در اصل عمل استبراء
خارج شدن رطوبت از کسی که استبرا نکرده
خروج ادرار و منی بعد از استبراء
زن استبراء ندارد
مستحبات و مکروهات تخلی
مستحبات و مكروهات تخلی
نشستن در جايی که کسی مطلقاً او را نبيند
تخلی روروی ماه و خورشید
حالات مکروه برای ادرار کردن
خودداری كردن از ادرار و مدفوع
زمانهايی که بول کردن مستحب است
نجاسات
اقسام نجاسات
1و2-ادرار و مدفوع
نجاست ادرار ومدفوع
فضله پرندگان
حیواناتی که ادرار و مدفوع آنها نجس است
3-منی
نجاست منی
4-مردار
شرط نجاست مردار
اجزاى بدن مردار
اجزای روح داری که از بدن انسان يا حيوان زنده جدا شده
پوستهايی که از بدن انسان جدا می شود
تخم مرغ موجود در شکم مرغ مرده
پنير مايه موجود در شيردان بزغاله مرده
موادی که از کشورهای غير اسلامي وارد می شود
گوشت، پوست، پيه و چرمى که در دست مسلمانی است
5-خون
نجاست خون
خون باقيمانده در بدن مذبوح
خون موجود در تخم مرغ
خونی که هنگام دوشیدن شیر دیده میشود
خونی كه از لای دندانها می آید
خون مرده زیر پوست و ناخن
سیاهی زیر پوست
افتادن خون در ظرف غذای در حال جوشیدن
زردابه زخم در حال بهبودی
6 و 7- سگ و خوك
8- كافر
نجاست کافر
اجزاى بدن کافر
فرزندان کفار
شک در اعتقادات افراد
دشنام به اهل بيت(عليهم السلام)
9- شراب
نجاست مسکرات
الكل های صنعتی
آب انگور جوش آمده
خرما، مويز و کشمشي که بجوشد
10- فقاع (آب جو)
11- عرق حیوان نجاستخوار
عرق حيوان نجاستخوار
عرق جنب از حرام
نماز با لباس آلوده به عرق نزدیکی
عرق بعد از تیمم جنب از حرام
نماز با عرق جنب از حرام
راههای ثابتشدن نجاست
اثبات نجاست
شک در نجس یا پاک بودن چیزی
شک در پاک شدن چيزی که قبلاً نجس بوده
شک در نجس شدن يکي از دو ظرف يا دو لباس مورد استفاده
چگونگی نجسشدن چیز پاک
اسباب سرايت نجاست
شک در سرايت نجاست
برخورد رطوبت چیز پاک با دو چیز که نمیدانیم کدام نجس است
برخورد شیء نجس با شیء مرطوب
نجس شدن بخشی از چيزی که به صورت مايع است
انتقال نجاست توسط حشرات
نجس شدن جايی از بدن که عرق دارد
اخلاط بينی و گلو که در آنها خون باشد
ظرف سوراخی که روي زمين نجس قرار گرفته
برخورد اشيائی مانند سوزن با خون داخل بدن
احکام دیگر نجاسات
نجسكردن خط و ورق قرآن
نجس شدن جلد قرآن
گذاشتن قرآن روی عین نجس
نوشتن قرآن با مركب نجس
دادن قرآن به كافر
افتادن چیزی که احترام آن واجب است در مستراح
وردن و آشامیدن عین نجس
فروختن و عاریهدادن چیز نجس
خبردادن نجاست چیزی
اعلام به کسی که بدن یا لباسش با جایی از خانه نجس شده باشد
فهمیدن نجس بودن غذا در بین اطعام
نجس شدن چیزی که عاریه گرفته شده
خبر دادن بچه از نجاست و پاکي چيزی
مطهرات
اقسام مطهرات
1ـ آب
شرایط تطهیر (پاک کردن) اشیاء با آب
روش تطهير ظرف نجس
تطهیر ظرفی که سگ آن را دهن زده
تطهیر ظرفی که خوک آن را بلیسد با آب
تطهیر ظرفی که به شراب نجس شده با آب
روش تطهير کوزه هاى گلى نجس
طریقه آب کشیدن ظرف نجس با آب قلیل
روش آب کشیدن ظروف بزرگ
روش تطهير فلزّات نجس
روش تطهير تنور نجس
تطهیر اشیای غیر ظرف
تطهیر غیرظرف با اب قلیل
روش تطهير چيزی که با ادرار نجس شده
روش تطهیر حصیر نجس
روش تطهير گندم، برنج، صابون و مانند آن
رسیدن آب نجس به باطن صابون
تطهیر گوشت برنج یا چیزی مانند این ها
تطهیر لباس نجسی را كه به نیل و مانند آن رنگ شده
یافتن لجن آب در لباس نجس شسته شده
یافتن خرده گل و اشنان بر لباس نجسی که شسته شده
تطهير بدن در آب کر، جاری و يا زير شير آب
پاک کردن غذاهای نجسی که لای دندانها مانده
شستن موی نجس با آب قليل
تطهیر اطراف متصل به قسمت نجس پس از پاک شدن
روش تطهير گوشت و دنبه نجس
روش تطهير زمين نجس
روش تطهیر زمین سنگ فرش یا آجرفرش
نحوه تطهير سنگ نمک و امثال آن
نجس شدن قند و شکر
سایر احکام مربوط به تطهیر اشیاء با آب
شرط برطرف شدن عین نجاست برای پاک شدن
تطهیر زیر شیر متصل به آب کر
روش تطهير چيزی که با ادرار نوزاد شيرخوار نجس شده
تطهیر ظرف نجسی که چرب شده
شک در نجاست شیء پس از تطهير آن
2ـ زمین
شروط پاک کنندگی زمین
پاک کنندگی زمین آسفالت و چوب فرش
مقدار راه رفتنى که باعث تطهير مى شود
عدم لزوم تر بودن کف پا هنگام تطهير آن
چيزهایى که زمين آن را پاک مى کند
تطهیر کف دست و زانو با زمین
ذرات کوچکی که در کف پا یا ته کفش باقی می ماند
عدم تطهير کف جوراب به واسطه راه رفتن بر زمين
3ـ آفتاب
شرايط مطهّريّت آفتاب
پاكشدن حصیر نجس به واسطه آفتاب
شك در اینکه زمین موقع تابیدن آفتاب تَر بوده یا نه
اگر آفتاب به یك طرف دیوار نجس بتابد
4ـ استحاله
تعریف وحکم استحاله
زغال و کوزه اى که از جنس نجس درست شده
چیز نجسی كه معلوم نیست استحاله شده یا نه
پاک شدن شراب با سرکه شدن
شرابی كه از انگور نجس و مانند آن درست كنند
سركهای كه با انگور و كشمش و خرمای نجس درست شده
ریختن سرکه در جایی که پوشال ریز انگور یا خرما باشد
5ـ كمشدن دو سوم آب انگور
آب انگوري که با آتش به جوش آمده
کم شدن دو قسمت آب انگور بدون جوش آمدن
خوردن آب انگوری كه معلوم نیست جوش آمده یا نه
وجود یک یا دو دانه انگور در خوشه غوره
افتادن دانه انگور در چیزیکه به آتش می جوشد
پختن شیره در چند دیگ
چيزی که معلوم نيست غوره است يا انگور
6ـ انتقال
تعریف وحکم انتقال
خون پشه
7ـ اسلام
اسلام آوردن
لباس تن کافر هنگام مسلمان شدن
ايمان قلبی و لفظی
8ـ تبعیت
تعریف تبعيّت
ظرف شراب پس از سرکه شدن
ظرفی كه آب انگور در آن جوش می آید
وسایلی که با آن میت را غسل میدهند و می پوشانند
پاک شدن دستی که چیزی را با خود آب می کشد
آب باقی مانده در لباس بعد از شستن با آب قليل
قطره هاي باقی مانده در ظرف بعد از شستن با آب قليل
9ـ برطرف شدن عین نجاست
برطرف شدن عين نجاست
نجس شدن غذاى مانده در دهان
نجس شدن جايی از بدن که انسان نمی داند جزء ظاهر است يا باطن
نشستن گرد و غبار نجس روى لباس و فرش
10ـ استبراء حیوان نجاستخوار
ادرار و مدفوع حیوانی كه به خوردن نجاست انسان عادت كرده
11ـ غایبشدن مسلمان
حکم و تعریف غائب شدن مسلمان
شهادت دو عادل به پاک شدن چيزی
قول وکیل در تطهير لباس
يقين اشخاص وسواسی
راههای ثابتشدن پاکی اشیاء متنجس
راه های اثبات پاک شدن چیزی که متجنس شده
احكام ظرفها
ظرفی كه از پوست سگ یا خوك یا مردار ساخته شده است
خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره
ساختن ظرف طلا و نقره
خرید و فروش ظرف طلا و نقره
گیره استكان كه از طلا یا نقره باشد
ظرفی كه روی آن را آب طلا یا آب نقره داده اند
فلزی را با طلا یا نقره مخلوط كنند و ظرف بسازند
ریختن غذا از ظرف طلا و نقره به ظرفی دیگر
اشيائی که حکم ظرف را ندارند
استعمال ظرف طلا یا نقره در حال ناچاری
استعمال ظرفی كه معلوم نیست از طلا یا نقره است
وضو
احکام شستن صورت و دستها
شستن صورت
وظيفه کسانى که دستها يا صورتشان غير متعارف است
موانع موجود در صورت
رساندن آب به پوست صورت
شک در پيدا بودن پوست صورت از لابه لاي مو
شستن داخل بينى و مقدارى از لب و چشم
جهت شستن دست ها و صورت
شرط تر بودن دست برای وضو
ترتیب شستن دست ها و صورت
یقین در شستن آرنج ها
شرط شستن دست تا سر انگشتان
شرط تعداد شستن دست ها و صورت
احکام مسح سر و پاها
طریقه مسح سر
محلّ مسح سر
وظيفه کسانى که موهاى بلند دارند
طریقه مسح پا
پهنای مسح پا
محلّ مسح پا
حرکت دست و پا هنگام مسح
خشک بودن محلّ مسح
اگر کف دست رطوبت کافى نداشته باشد
اگر رطوبت كف دست فقط به اندازه مسح سر باشد
مسح از روی جوراب و کفش
چگونگى مسح بر پاى نجس
وضوی ارتماسی
تعریف وضوى ارتماسى
شستن دست و صورت در وضوى ارتماسى
ترکيب وضوی ارتماسی و ترتيبی
شرایط صحت وضو
شرط اول و دوم ـ آب وضو پاك و مطلق باشد
وضو با آب نجس و آب مضاف
وضو با آب گل آلود مضاف
شرط سوم ـ آب وضو و فضایی كه در آن وضو میگیرد، مباح باشد
وضو با آب غصبی و با آبی كه معلوم نیست صاحب آن راضی است
وضو گرفتن ميهمان محصلين از آب مدرسه
حوض مسجدی که اختصاص به نمازگزار در آن مسجد دارد
وضو گرفتن از حوض تیمچه و مسافرخانه و مانند اینها
وضوگرفتن در نهرهای بزرگ
وضو با آب غصبی که غصبي بودن آن را فراموش کرده
شرط چهارم ـ ظرف آب وضو مباح باشد
شرط پنجم ـ ظرف آب وضو طلا و نقره نباشد
زمانی که آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره است
وضو با حوضی كه مثلاً یك آجر یا یك سنگ آن غصبی است
وضو در صحنی که قبلا قبرستان بوده
شرط ششم ـ اعضاء وضو هنگام شستن و مسحكردن پاک باشد
پاک بودن اعضای وضو
نجس بودن عضوى غير از أعضاي وضو
شک در نجس ماندن عضوى از وضو
وجود زخم در صورت و دستها
شرط هفتم ـ وقت برای وضو و نماز کافی باشد
وقت کافى براى وضو و نماز داشته باشد
کسی که در تنگي وقت نماز وضو مي گيرد
شرط هشتم ـ به قصد قربت وضو بگیرد
به قصد قربت انجام دادن وضو
به زبان آوردن نيّت
شرط نهم ـ کارهای وضو را به ترتیب بهجا آورد
شرط دهم ـ كارهای وضو را پشت سر هم (موالات) انجام دهد
موالات در وضو رعایت شود
خشک شدن رطوبت با وجود رعایت موالات
راهرفتن در بین وضو اشكال ندارد
شرط یازدهم ـ کارهای وضو را در صورت امکان، خودِ فرد انجام دهد
لزوم شستن صورت و دست ها و مسح سر و پا در حالت اختیار
کسي که شخصاً قادر به وضو گرفتن نيست
کارهايي از وضو که قادر به انجام آنهاست
شرط دوازدهم ـ استعمال آب برای او مانعی نداشته باشد
شخصی که آب برای او ضرر دارد
اگر آب به مقدار کم ضرر نداشته باشد
شرط سیزدهم ـ در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد
عدم وجود مانع در اعضای وضو
چرک زير ناخن ها
تاولهاى موجود در اعضای وضو
احتمال وجود مانع در اعضاي وضو
چرک بودن محل شستشو و مسح
شک در صحت وضو با علم به وجود مانع در اعضا
اگر در بعضی از اعضای وضو مانعی باشد كه گاهی آب بهخودی خود زیر آن میرسد و گاهی نمیرسد
اگر بعد از وضو چیزی كه مانع از رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند
اگر مانع رسیدن آب در وقت وضو ملتفت بوده
احكام دیگر وضو
وظيفه کثيرالشک در وضو
شک در باطل شدن وضو
كسی كه شك دارد وضو گرفته یا نه
وظيفه کسی که نمی داند قبل از حدث وضو گرفته يا بعد از آن
اگر بعد از وضو یا در بین آن یقین كند كه بعضی جاها را نشسته یا مسح نكرده است
شک در اصل وضو بعد از نماز
شک در اصل وضو در بين نماز
شک در باطل شدن وضو بعد از نماز
احکام دائم الحدث (شخصی که نمیتواند جلوگیری از خروج ادرار یا مدفوع نماید)
وظيفه کسی که می داند در بين وقت برای نماز خواندن مهلت پيدا می کند
وظیفه کسی که ر به مقدار وضو و نماز مهلت پیدا نمیكند
وظیفه کسی که تکرر ادرار و مدفوع دارد
کسی که به علت تکرر ادرار و مدفوع هیچ مقدار نمیتواند با وضو نماز بخواند
اگر مرضی دارد كه نمیتواند از خارجشدن باد جلوگیری كند
فاصله انداختن بين اتمام وضو و شروع نماز
كسی كه ادرار او قطره قطره میریزد
امکان معالجه چنين بيماري هايی
قضای نماز کسانی که تکرر ادرار و مدفوع دارند
دعاهای مستحب هنگام وضوگرفتن
اگر انسان برای مرضی كه در چشم او است روی چشم خود را بچسباند
كسی كه نمیداند وظیفه اش تیمم است یا وضوی جبیرهای
دعاهاي هنگام وضو
موارد لزوم وضو
امورى که بايد براى آن وضو گرفت
مسنمودن خط قرآن
جلوگیری بچه و دیوانه از مس خط قرآن
مس اسامی خداوند متعال
وضو پیش از وقت نماز
كسی كه یقین دارد وقت داخل شده
موارد استحباب وضو
موارد بطلان وضو
احكام وضوی جبیره
اگر آب برای اعضای وضو ضرر نداشته باشد
اگر روی زخم اعضای وضو باز باشد و آب مضر برای آن
اگر نتوان روی زخم سر و پا مسح کرد
اگر روی دمل یا زخم یا شكستگی بسته باشد
اگر کشیدن دست تر روی زخم ضرر نداشته باشد
اگر زخم بسته و چیزی که رو آن است پاک باشد
اگر جبيره تمام صورت يا يکى از دستها را گرفته باشد
اگر جبیره تمام اعضای وضو را گرفته باشد
كسی كه در كف دست و انگشتها جبیره دارد
اگر جبیره تمام پهنای روی پا را گرفته
اگر در صورت یا دستها چند جبیره باشد
گر جبیره بیشتر از معمول اطراف زخم را گرفته و برداشتن آن ممكن نیست
اگر زخم و جراحت وجود ندارد ولی به جهت ديگری آب ضرر دارد
اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است
. اگر در جای وضو یا غسل چیزی چسبیده است كه برداشتن آن ممكن نیست
زمان اقامه نماز برای كسی كه باید با وضو یا غسل جبیرهای نماز بخواند
اقامه مجدد نماز اگر در وقت عذر شخص برطرف شود
حکم غسل جبیرهای
حکم تیمم جبیرهای
غسلهای واجب
اول ـ غسل جنابت
احكام جنابت
اسباب جنابت
اگر رطوبتی از انسان خارج شود و نداند منی است
اگر از مردی كه مریض نیست آبی با جستن بیرون آید
مستحب بودن ادرار پس از خروج منی
حکم جنابت بر اثر جماع
شک در دخول
حکم جنابت در اثر وطی با حیوانات
اگر انسان شك كند كه منی از او بیرون آمده یا نه
حکم نزدیکی کسی که فقط تیمم برایش ممکن است
حکم مشاهده منی بر روی لباس
کارهای حرام بر جنب
کارهای مکروه بر جنب
موارد لزوم غسل جنابت
کیفیت غسل
نحوه نیت در وقت غسل
غسل کردن پیش از وقت نماز
اقسام انجام غسل
غسل ترتیبی
شستن تمام ناف و عورت
طریقه یقین از شستشو هر قسم
اگر بعد از غسل بفهمد جایی از بدن را نشسته و نداند كجای بدن است
اگر بعد از غسل بفهمد مقداری از بدن را نشسته
اگر پیش از تمامشدن غسل، در شستن مقداری از طرفبن شك كند
غسل ارتماسی
طریقه انجام غسل ارتماسى
اگر بعد از غسل ارتماسی بفهمد به مقداری از بدن آب نرسیده
وظيفه کسی که براي غسل ترتيبی وقت ندارد
موارد منع غسل ارتماسی
شرایط صحیح بودن غسل
غسل كسی كه نمیتواند از بیرونآمدن ادرار و مدفوع خودداری كند
پاک بودن تمام بدن در غسل
غسل پیش از برطرف کردن مانع
شک در وجود مانع رسیدن آب در غسل
غسل در حمامی که صاحب آن راضی نیست
اگر حمامی راضی باشد كه پول حمام نسیه بماند
اگر بخواهد پول حرام یا پولی كه خمس آن را نداده به حمامی بدهد
اگر كسی در موقع غسل بیش از حد متعارف آب مصرف نماید
اگر به خیال اینكه به اندازه غسل و نماز وقت دارد، برای خصوص آن نماز غسل كند
احكام غسلكردن
عرق جنب از حرام
اگر در غسل به اندازه بسیار کمی از بدن نشسته بماند
شستن جایی را كه شك دارد از ظاهر بدن است یا از باطن آن
شستن سوراخ جای گوشواره و مانند آن
شستن موهای بدن در غسل
اگر شك كند كه غسل كرده یا نه
اگر در بین غسل، حدث اصغر از او سر بزند
كسی كه جنب شده اگر شك كند غسل كرده یا نه
كسی كه چند غسل بر او واجب است
اگر بر جایی از بدن شخص جنب ، آیه قرآن یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد
وضو . كسی كه غسل جنابت كرده
دوم، سوم و چهارم ـ غسل خونهای سهگانه
1ـ استحاضه
اقسام استحاضه
احكام استحاضه
وضو برای نماز در استحاضه قلیله
احکام استحاضه متوسط
احکام استحاضه كثیر
مستحاضه متوسطه كه باید وضو بگیرد و غسل كند
غسل مستحاضه كثیره یا متوسطه پیش از وقت نماز
وضو مستحاضه قلیله و متوسطه برای هر نماز
مستحبات نماز برای مستحاضه قلیله و متوسطه و کثیره
مستحاضه اگر بین غسل و نماز فاصله بیندازد
اگر خون استحاضه جریان دارد و قطع نمیشود
اگر در موقع غسل خون قطع نشود
جلوگیری از بیرونآمدن خون در هنگام روزه
روزه مستحاضه ای كه غسل بر او واجب میباشد
اگر بعد از نماز عصر مستحاضه شود و تا غروب غسل نكند
اگر خون استحاضه در باطن باشد و از محل خارج نشده باشد
ترک کارهای واجب توسط مستحاضه
انجام کارهایی که شرط آن طهارت است توسط مستحاضه
اگر مستحاضه، غسل های واجب خود را به جا آورد
خواندن سوره ای که سجده واجب دارد برای مستحاضه
نماز آیات بر مستحاضه
پشت سر هم به جا آوردن نماز یومیه و آیات
اگر مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند
شک در نوع خونی که خارج میشود
احکام معلوم نبودن نوع استحاضه
اگر نداند استحاضه او چه قسم است
مستحاضه پیش از وارسی مشغول نماز شود
مستحاضه اگر نتواند خود را وارسی نماید
احکام تغییر نوع استحاضه
اگر استحاضه كثیره متوسطه شود
اگر استحاضه كثیره، قلیله شود
استحاضه قلیله پیش از نماز، متوسطه یا كثیره شود
در بین نماز، استحاضه متوسطه، كثیره شود
اگر استحاضه قلیله بعد از نماز صبح متوسطه شود
کثیره شدن استحاضه بعد نماز صبح
احکام قطع شدن خون استحاضه
انجام کارهای مستحاضه برای نماز اول
مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسی كند و خون نبیند
به تاخیر انداختن نماز مستحاضه
مستحاضه بداند پیش از گذشتن وقت نماز، پاك میشود
اگر بعد از وضو و غسل، خون در ظاهر قطع شود
زمان غسل مستحاضه كثیره و متوسطه
اگر در بین نماز، خون بند بیاید
اگر پیش از هر نماز، خون مستحاضه كثیره قطع شود و دوباره بیاید
2ـ حیض
زمان یائسگی زنان سیده
آنچه حیض نیست
اگر زن حامله بعد از گذشتن بیست روز از اول عادتش خون ببیند
دختری كه نمیداند نه سالش تمام شده، اگر خونی ببیند
زنی كه شك دارد یائسه شده
مدت حیض
سه روز اول حیض پشت سر هم نباشد
خروج خون در حکم به حیض بودن
لازم نیست شب اول و شب چهارم را خون ببیند
بعد از سه روز پاک شود، مجدد خون ببیند
اگر نداند خون دمل است یا حیض
اگر خونی ببیند كه نداند خون زخم است یا حیض
اگر خونی ببیند و شك كند كه خون حیض است یا نفاس
اگر خونی ببیند كه نداند خون حیض است یا بكارت
اگر كمتر از سه روز خون ببیند و بعد سه روز خون ببیند
کارهای حرام بر حایض
جماعكردن در روزهایی كه حیض قطعی
احكام حایض
نحوه پرداخت طلای کفاره
اگر وقتی که میخواهد طلا را کفاره دهد قیمتش تغییر کرده باشد
اگر کسی در سه قسم حیض جماع کرده باشد
اگر انسان در حال حیض بعد کفاره جماع کند
اگر با حایض چند مرتبه جماع كند
اگر در حال جماع بفهمد زن حایض شده
اگر مردی با زن حایض زنا كند
كسی كه نمیتواند كفاره بدهد
طلاقدادن زن در حال حیض
اعلام پاکی توسط زن حایض
اگر زن در بین نماز حایض شود
اگر در بین نماز شك كند كه حایض شده یا نه
اگر بعد از نماز بفهمد كه در بین نماز حایض شده
واجبات پس از پاک شدن از خون حیض
طلاق و جماع پس از پاک شدن از خون حیض
اگر آب برای وضو و غسل كافی نباشد
قضا نمازها و روزه های واجب در حال حیض
خواندن نماز قبل از حایض شدن
خواندن نماز در نزدیکی زمان حایض شدن
اگر حایض در آخر وقت نماز از خون پاك شود
اگر حایض بعد از پاكشدن به اندازه غسل و وضو وقت ندارد
اگر حایض بعد از پاكشدن شك كند كه برای نماز وقت دارد یا نه
نخواندن نماز به خیال اینكه به اندازه خواندن یك ركعت وقت ندارد
مستحبات زن حایض در وقت نماز
مکروهات برای زن حایض
اقسام زنهای حایض
1ـ دارای عادت وقتیه و عددیه
اگر زنی كه عادت وقتیه و عددیه دارد دو روز جلوتر خون ببیند
اگر بيشتر یا کمتر از ده روز خون ببينند
اگر در وقت عادت خون ببيند ولى شماره روزهاى آن کمتر يا بيشتر از ايّام عادت باشد
اگر بعد از آن كه سه روز یا بیشتر خون دید، پاك شود و دوباره خون ببیند
اگر در وقت عادت خون نبیند و در غیر آن وقت به شماره روزهای حیضش با صفات حیض، خون ببیند
، اگر در وقت عادت خود خون ببیند ولی شماره روزهای آن كمتر یا بیشتر از روزهای عادت او باشد
گر بیشتر از ده روز خون ببیند و خون نشانه های حیض را نداشته باشد
2ـ دارای عادت وقتیه
اگر زنی كه عادت وقتیه دارد دو روز پیش از عادت خون ببیند
اگر بیشتر از ده روز خون ببیند و نتواند حیض را به واسطه نشانههای آن تشخیص دهد
زنی که شماره عادت خویشان خود را حیض قرار میدهد
د چنانچه خویش نداشته باشد، یا شماره عادت آنان مثل هم نباشد
3ـ دارای عادت عددیه
ااگر بیشتر از شماره عادت خود خون ببیند و از ده روز بیشتر شود
4ـ مضطربه
مضطربه اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند
5ـ مبتدئه
مبتدئه، اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند
اگر خون زن مبتدئه كه نشانه حیض دارد از سه روز كمتر یا از ده روز بیشتر باشد
6ـ ناسیه
مسائل متفرقه حیض
اگر خونی ببینند كه نشانه حیض داشته و یقین كنند كه سه روز طول میكشد
زنی كه در حیض عادت دارد
مقصود از یک ماه در مسائل حیض
اگر در یك ماه دو مرتبه خون ببیند
اگر بعد نشانه های استحاضه خونی با نشانه حیض ببیند
اگر پیش از ده روز پاك شود و بداند كه در باطن خون نیست
اگر پیش از ده روز پاك شود، و احتمال دهد كه در باطن خون هست
اگر بعدا بفهمد حیض نبوده است
3ـ نفاس
خونی كه پیش از بیرونآمدن اولین جزء بچه میبیند
عدم لزوم تمام شدن خلقت بچه
مدت زمان خروج خون نفاس
اگر شک کند چیزی سقط شده یا نه
واجبات مستحبات و مکروهات بر نفسا
طلاق زن در حال نفاس
اگر پس از پاک شدن از خون نفاس دوباره خون ببیند
اگر از خون نفاس پاك شود و احتمال دهد كه در باطن خون هست
اگرخون نفاس از ده روز بگذرد
اگر بعد از زایمان بیشتر از روزهای عادتش خون ببیند
اگر بعد از زایمان، تا یك ماه یا بیشتر از یك ماه پیدرپی خون ببیند
اگر در حیض عادت ندارد و بعد از زایمان تا یك ماه یا بیشتر از یك ماه خون ببیند
پنجم ـ غسل مس میت
مس مردهای كه تمام بدن او سرد نشده
اگر موی خود را به بدن میت برساند
مس بچه مرده
غسل میت بچه ای كه بعد از مردن مادر به دنیا می آید
مس میتی را كه سه غسل او كاملاً تمام شده
اگر دیوانه یا بچه نابالغی میت را مس كند
مس قسمتی جدا شده از میت
مس استخوانی كه گوشت ندارد و آن را غسل ندادهاند
وضو برای كسی كه غسل مس میت كرده
اگر چند بار مس میت کند
احکام كسی كه بعد از مس میت، غسل نكرده است
احكام محتضر
روبه قبله کردن محتضر
وجوب رو به قبلهكردن محتضر بر هر مسلمان
استحباب شهادتین
دعایی که مستحب است به محتضر تلقین کنند
برای کسی که سخت جان می دهد
آیاتی از قران برای راحت تر شدن محتضر
مکروهات محتضر
احكام بعد از مرگ
احكام کلی مربوط به تجهیز میت
وجوب غسل و كفن و نماز و دفن مسلمان
اگر کسی کارهای میت را ناتمام بگذارد
اگر کسی شک کند دیگری مشغول کارهای میت شده یا نه
علم به اینکه غسل یا كفن یا نماز یا دفن میت را باطل انجام داده اند
اجازه از ولی میت
ولی میت زن
اگر كسی بگوید من ولی یا وصی میت می باشم
اگر میت برای غسل و كفن و دفن و نماز کسی را معین كند
ششم ـ غسل میت
اندازه سدر و کافور در آب
اگر سدر و كافور به اندازهای كه لازم است پیدا نشود
اگر سدر و كافور یا یكی از اینها پیدا نشود
اگر کسی پیش از انجام سعی در احرام حج و پیش از تقصیر در احرام عمره بمیرد
شرایط كسی كه میت را غسل میدهد
لزوم قصد قربت برای غسال
کسانی که غسل و کفن و دفنشان جایز نیست
غسل میت بچه سقط شده
غسل میت مرد برای زن و بالعکس
غسل میت مرد برای دختر بچه و زن برای پسر بچه
اگر برای غسلدادن میتی كه مرد است مرد پیدا نشود
برهنه بودن بدن میت غیر از عورت
نگاهكردن به عورت میت
اگر جایی از بدن میت نجس باشد
وجول ترتیبی بودن غسل میت
غسل میت برای كسی را كه در حال حیض یا در حال جنابت مرده
مزد گرفتن برای غسلدادن میت
تیمم میت
نحوه تیمم میت
احكام كفن میت
قطعات کفن
مقدارى که هر قطعه بايد بپوشاند
مقدار واجب ومستحب كفن
پول تهيه کفن
اگر وصیت كرده كه مقدار مستحب كفن را از ثلث مال او بردارند
اگر میت وصیت نكرده كه كفن را از ثلث مال او بردارند
کفن زوجه بر عهده شوهر است
كفن میت بر خویشان او
ضخامت پارچه کفن
كفنكردن با پوست مردار و چیز غصبی
كفنكردن میت با چیز نجس و با پارچه ابریشمی خالص
كفنكردن با پارچهای كه از پشم یا موی حیوان
اگر کفن میت نجس شود
کفن كسی كه برای حج یا عمره احرام بسته
استحباب تهیه سدر و کافور در سلامت
احكام حَنوط
نحوه حنوط
ترتیب مالیدن کافور
حنوط نمودن میت پیش از کفن کردن
حنوط کردن کسی که احرام بسته است
حنوط کردن زنی که شوهر او مرده است
چیزهایی که با آن نباید مرده را خوشبو کرد
مخلوط کردن کافور با تربت سیدالشهداء
حنوط کردن زمانی که کافور به اندازه نیست
همراه کردن دو چوب تر همراه میت
احكام نماز میت
موارد لزوم نماز میت
نماز میت بر کودکی که شش سال او تمام نشده
شرایط صحیح بودن نماز میت
غسل تیمم و وضو برای نماز میت
خواندن نماز میت رو به قبله
مکان نمازگزار در نماز میت
فاصله نمازگزار با میت
ایستادن نمازگزار مقابل میت
اگر چیزی ما بین نمازگزار و میت باشد
پوشش عورت میت هنگام نماز میت
نیت برای نماز میت
اگر كسی نباشد كه بتواند نماز میت را ایستاده بخواند
اگر میت وصیت كرده باشد كه شخص معینی بر او نماز بخواند
بر میت چند مرتبه نماز خواندن
اگر بر میت به دلیلی نماز خوانده نشود
کیفیت نماز میت
موالات خواندن تکبیرها و دعاها
تکبیر و دعاها برای کسی که نماز میت را به جماعت میخواند
مستحبات نماز میت
مکروهات نماز میت
احكام دفن
اگر دفن میت در زمین ممكن نباشد
خواباندن میت به پهلو
اگر كسی در كشتی بمیرد
اگر بترسند كه دشمن، قبر میت را بشكافد
استفاده از اصل مال میت برای دفن
اگر زن كافره بمیرد و بچه در شكم او مرده باشد
دفن مسلمان در قبرستان كفار و بالعکس
دفن مسلمان در جایی كه بیاحترامی باشد
دفن میت در جای غصبی و وقف شده
دفن میت در قبر مرده دیگر
دفن چیزی که از میت جدا شده است
اگر كسی در چاه بمیرد
اگر بچه در رحم مادر بمیرد
اگر مادر بمیرد و بچه در شكمش زنده باشد
مستحبات دفن
مستحبات کسی که میت را در قبر می گذارد
مستحبات آماده سازی قبر
مستحبات پس از رفتن كسانی كه تشییع جنازه كرده اند
مستحبات برای صاحبان عزا
مستحبات در مرگ خویشان
لطمه زدن به خود در مرگ کسی
پارهكردن یقه در مرگ غیر از پدر و برادر
اگر زن در عزای میت صورت خود را بخراشد
بلندی صدا در گریه بر میت
نماز وحشت
زمان خواندن نماز وحشت
نماز وحشت اگر دفن میت را به تاخیر بیفتد
نبش قبر
مواردی که نبش قبر حرام است
مواردی که در آن ها شکافتن قبر حرام نیست
غسل های مستحب
جاهایی که مستحب است انسان پیش از داخل شدن غسل کند
انجام کارهایی که نیاز به وضو دارد با غسل مستحبی
اگر چند غسل بر كسی مستحب باشد
تیمم
موارد انجام تیمم
1ـ تهیه آب به اندازه وضو یا غسل ممکن نباشد
محدوده جستجو آب برای غسل و وضو
اگر بعضی از چهار طرف هموار و بعض دیگر پست و بلند باشد
جستجو در طرفی كه یقین دارد آب نیست
کسی که وقت نماز دارد و یقین دارد دورتر آب هست
لازم نیست خود انسان در جستجوی آب برود
اگر احتمال دهد كه داخل بار سفر خود یا در منزل، و یا در قافله آب هست
پیش از وقت نماز آب پیدا نكند و تا وقت نماز همان جا بماند
بعد از داخلشدن وقت نماز آب پیدا نكند و تا نماز دیگر در همانجا بماند
اگر جستجوی آب به قدری سخت باشد كه نتواند تحمل كند
تیمم کسی که در جستجوی آب نرود تا وقت نماز تنگ شود
كسی كه یقین دارد آب پیدا نمیكند بعد نماز بفهمد آب پیدا می شده است
اگر بعد جستجو و نماز متوجه شود آب بوده است
اگربعد از نماز بفهمد كه برای جستجو وقت داشته
نگهداری وضو برای کسی که تهیه آب برای او ممکن نیست
نگهداری وضوی پیش از وقت نماز برای کسی تهیه آب برایش ممکن نیست
كسی كه فقط به مقدار وضو، یا به مقدار غسل آب دارد
كسی كه میداند آب پیدا نمیكند، آب خود را بریزد
2ـ به سبب دشواری بیش از حد، دسترسی به آب نداشته باشد
اگر برای تهیه آب باید چند برابر معمول هزینه کند
اگر ناچار شود كه برای تهیه آب، قرض كند
کندن چاه برای تهیه آب
اگر كسی مقداری آب، بی منت به او ببخشد
3ـ استعمال آب ضرر داشته باشد
نبود یقین در اینکه آب برای او مضر است
كسی كه مبتلا به درد چشم است
اگر کسی تیمم کند و پیش از نماز بفهمد آب برایش مضر نیست
کسی که بعدا بفهمد آب برای او ضرر داشته
4ـ ترس از تشنگی داشته باشد
اگر هم مقداری آب پاک هم آب نجس در اختیار داشته باشد
5ـ نیاز به آب برای تطهیر داشته باشد
6ـ آب یا ظرف آب مباح نداشته باشد
7ـ برای وضو یا غسل فرصت نداشته باشد
اگر عمدا نماز را به تاخیر بیندازد که وقت وضو و غسل نباشد
کسی که شک دارد با وضو یا غسل وقت نماز برای او می ماند یا نه
اگر بعد از نماز با تمکن از وضو گرفتن از آبی كه داشته وضو نگرفته
اگر کسی آب دارد و به واسطه تنگی وقت با تیمم نماز بخواند
اگر آن قدر وقت دارد که نماز را بدون اعمال مستحبی بخواند
چیزهایی كه تیمم بر آنها صحیح است
تیمم بر سنگ گچ و سنگ آهك
اگر خاك و ریگ و كلوخ و سنگ پیدا نشود
زمان هایی که تیمم به گرد و گل باطل است
تیمم بر برف و یخ
اگر چیزی ندارد كه بر آن تیمم كند
تیمم به دیوار گلی
اگر بعدا بفهمد تیمم بر چیزی که کرده باطل بوده است
شرایط چیزهای مورد تیمم
اول ـ پاک باشد
دوم ـ مباح باشد
تیمم در فضای غصبی
تیمم به چیز غصبی، در فضای غصبی، یا بر چیزی كه در ملك غصبی است
كسی كه در جای غصبی حبس است
سوم ـ مخلوط نبودن با چیزی که تیمم با آن باطل است
کیفیت تیمم بدل از وضو
کیفیت تیمم بدل از غسل
شرایط صحیح بودن تیمم
اول ـ نیت داشته باشد
دوم ـ اعضای تیمم را از بالا به پایین مسح نماید
سوم ـ کارهای تیمم را به ترتیب بهجا آورد
چهارم ـ کارهای تیمم را پشت سر هم بهجا آورد
پنجم ـ اعضای تیمم پاک باشد
ششم ـ مانعی در اعضای تیمم نباشد
اگر پیشانی و پشت دستها مو داشته باشد
یقین در اینکه مناعی بر اعضا نیست
هفتم ـ کارهای تیمم را در صورت امکان، خودِ فرد انجام دهد
احکام تیمم
اگر مختصری از پیشانی و پشت دستها را هم مسح نكند
محدوده مسح پشت دست ها
اگر پیشانی یا پشت دستها زخم است
اگر در بین تیمم شك كند كه قسمتی را فراموش كرده یا نه
اگر بعد از مسح دست چپ شك كند
اگر فرد موظف به تیمم پیش از وقت نماز برای نماز تیمم کند
اگر بداند كه تا آخر وقت نماز عذر او بر طرف میشود
قضای نماز با تیمم
نماز مستحبی با تیمم
اگر بعد از غسل جبیره و تیمم حدث اصغری از شخص سر زند
باطل شدن تیمم بعد از برطرف شدن عذر
مبطلات تیمم
تیمم بدل از غسل برای چند غسل واجب
موارد تیمم بدل از غسل و وضو
وضو برای تیمم بدل از غسل جنابت
تیمم بدل از غسل مجدد بعد از بطلان وضو
انجام کارهایی که نیاز به وضو یا غسل دارند با تیمم
مستحبات و مکروهات تیمم
مستحبات تیمم
مکروهات تیمم
مواردی که مستحب است انسان نمازهایی را كه با تیمم خوانده، دوباره بخواند
احکام آب ها
احکام دستشویی و تخلی
استبراء
مستحبات و مکروهات تخلی
نجاسات
مطهرات
وضو
غسلهای واجب
تیمم
احکام نماز
اهمیت نماز
اقسام نمازها
نمازهای واجب
نمازهای واجب شبانهروز
اوقات نمازهای واجب شبانهروز
وقت نماز ظهر
تعریف شاخص
وقت نماز عصر
خواند نماز ظهر پیش از نماز عصر
نماز ظهر در روز جمعه
وقت نماز جمعه
زمان مغرب
وقت نماز مغرب و عشا
متفاوت بودن وقت مشترک برای اشخاص
خواندن نماز عشا پیش از نماز مغرب
آخر وقت نماز عشا
اگر نماز مغرب یا نماز عشا را تا نصف شب نخواند
وقت نماز صبح
احكام دیگر اوقات نماز
چه موقعی انسان میتواند مشغول نماز شود
اگر به واسطه ای نتواند در اول وقت نماز، به داخلشدن وقت یقین كند
اگر در بین نماز بفهمد كه هنوز وقت داخل نشده
اگر انسان نداند كه باید با یقین به داخلشدن وقت مشغول نماز شود
اگر در بین نماز شك كند كه وقت داخل شده یا نه
انجام دادن مستحبات نماز زمانی که وقت نماز تنگ است
كسی كه به اندازه خواندن یك ركعت نماز وقت دارد
کسی که مسافر نیست و به اندازه خواندن پنج رکعت وقت ندارد
مسافری که تا مغرب به اندازه خواندن سه ركعت نماز وقت دارد
خواندن نماز اول وقت
خواندن نماز اول وقت هنگامی که انسان عذری دارد
تاخیر انداختن نماز اول وقت برای کسی که مسائل نماز را نمی داند
اگر وقت نماز وسعت دارد و طلبكار هم طلب خود را بخواهد
نمازهای واجب شبانهروز كه باید به ترتیب خوانده شود
ترتیب خواندن نماز های یومیه
برگرداندن نیت نماز ظهر به عصر
اگر در بین نماز عصر یقین كند كه نماز ظهر را نخوانده است
اگر در بین نماز عصر شك كند كه نماز ظهر را خوانده یا نه
اگر پیش از ركوع ركعت چهارم نماز عشا شك كند كه نماز مغرب را خوانده
اگر بعد از رسیدن به ركوع ركعت چهارم نماز عشا، شك كند كه نماز مغرب را خوانده
اگر در بین نمازی که دوباره میخواند یادش بیاید نماز پیشین را نخوانده
برگرداندن نیت از نماز قضا به نماز ادا
شرط برگرداندن نیت نماز به نماز قضا در بین نماز
نمازهای مستحب
نماز نافله شب
نشسته خواندن نمازهای نافله
خواندن نافله در سفر
وقت خواندن نافله نماز ظهر
وقت خواندن نافله عصر
وقت خواندن نافله مغرب
وقت نافله عشا
وقت نافله صبح
وقت نافله شب
کسی که برایش سخت است نافله شب را بعد نصف شب بخواند
کیفیت نماز غفیله
حساب کردن غفیله به جای دو رکعت از چهار رکعت نماز نافله مغرب
پوشانیدن بدن در نماز
شرایط لباس نمازگزار
شرایط مشترک
اول ـ با لباس یا پوشش دیگر، بدن را به مقدار واجب در نماز بپوشاند
پوشش مرد در حال نماز
پوشش زن در حال نماز
پوشش هنگام به جا اوردن قضای سجد یا تشهد فراموش شده
اگر انسان در نماز عورتش را نپوشاند
اگر در بین نماز بفهمد كه عورتش پیدا است
اگر لباس در حالت رکوع و سجده عورت را نپوشاند
پوشاندن خود با علف و برگ در نماز
اگر ناچار باشد كه خود را با گل بپوشاند
اگر چیزی ندارد كه در نماز خود را با آن بپوشاند
اگر برای پوشاندن خود حتی برگ درخت و علف نداشته باشد
دوم ـ پاک باشد
كسی كه نمیداند با بدن و لباس نجس نماز باطل است
نماز با چیز نجسی که نداند نجس است
اگر نداند كه بدن یا لباسش نجس شده است
اگر در بین نماز یادش بیاید لباس یا بدنش نجس است
اگر در وسعت وقت، بین نماز بدن یا لباس او نجس شود
در تنگی وقت بین نماز بفهمد لباس یا بدنش نجس شده است
در تنگی وقت بین نماز شک کند لباس یا بدنش کی نجس شده است
كسی كه در پاكبودن بدن یا لباس خود شك دارد
اگر بعد نماز بفهمد لباسی که آب کشیده هنوز نجس است
بعد نماز بفهمد خون رو لباس از خون هایی بوده که نجس است
اگر بعدا بفهمد با خون روی لباس نمی توان نماز خواند
اگر نجسبودن چیزی را فراموش كند، و بدن یا لباسش با رطوبت به آن برسد
اگر بدن و لباس وی نجس شود و به اندازه آبكشیدن یكی از آنها آب داشته باشد
كسی كه غیر از لباس نجس، لباس دیگری ندارد و وقت تنگ است
كسی كه دو لباس دارد و نداند کدام یک از آنها نجس است
سوم ـ مباح باشد
کسی که نمی داند لباس غصبی نماز را باطل می کند
اگر نداند یا فراموش كند كه لباس او غصبى است
اگر نداند یا فراموش كند كه لباس او غصبى است و در بین نماز بفهمد
اگر كسى براى حفظ جانش با لباس غصبى نماز بخواند
اگر با عین پولى كه خمس یا زكات آن را نداده لباس بخرد
چهارم ـ از اجزاء مردار نباشد
همراه داشتن چیزی از مردار که روح داشته باشد
اگر چیزی از مردار حلال گوشت که روح ندارد همراه نمازگزار باشد
پنجم ـ از حیوان حرام گوشت نباشد
اگر رطوبتی از حیوان حرام گوشت بر روی لباس نمازگزار باشد
همراه داشتن موم و مروارید و عسل
اگر شک داشته باشد لباسش از حیوان حرام گوشت یا حلال گوشت ساخته شده است
تكمه صدفى و مانند آن كه معلوم نیست از حیوان حرام گوشت است
پوشیدن خز خالص در نماز
اگر با لباسى كه نمىداند كه از حیوان حرام گوشت است نماز بخواند
شرایط اختصاصی مردان
اول ـ لباس او طلاباف نباشد
زینت کردن به طلا
اگر مردی نداند انگشتر یا لباس او از طلا است
دوم ـ لباس او ابریشم خالص نباشد
اگر آستر لباس از ابریشم باشد
اگر شک دارد لباسی از ابریشم است
همراه داشتن لباس ابریشمی و مانند آن
پوشیدن لباس ابریشمی برای زن
پوشیبدن لباسی که نماز را باطل می کند در حال ناچاری
اگر غیر از لباس غصبى و لباسى كه از مردار تهیه شده لباس دیگرى ندارد
اگر غیر از لباسى كه از حیوان حرام گوشت تهیه شده لباس دیگرى ندارد
اگر مرد غیر از لباس ابریشمى خالص یا طلاباف، لباس دیگرى نداشته باشد
اگر چیزى ندارد كه در نماز عورت خود را با آن به پوشاند
طلب بخشش یا عاریه کردن لباس برای نماز
پوشیدن لباسی که معمول نیست برای نماز
پوشیدن لباس زنانه برای مرد و بالعکس
کسی که باید خوابیده نماز بخواند و لحاف او نجس یا از ابریشم خالص است
موارد عدم لزوم طهارت در بدن یا لباس نمازگزار
خون زخم يا جراحت يا دمل در لباس و بدن
خون بریدگی یا زخمی که زود خوب می شود
نجاست قسمتی که با زخم فاصله دارد
زخمى كه توى دهان و بینى و گوش و مانند اینهاست
خوني که نمی داند خون زخم است يا نه
اگر چند زخم نزدیک هم در بدن باشد
خون سگ خوک یا کافر بر روی لباس نمازگزار
خون بر روی آستر لباس
اگر خون هم بر روی لباس و هم آستر آن بریزد
اگر رطوبتی به خون روی لباس برسد و اندازه آن بیشتر از درهم شود
اگر بدن یا لباس با رطوبت به خون برسد
اگر نجاستی دیگر بر روی خونی که بر لباس است برسد
اگر لباس های کوچک نمازگزار نجس شود
همراه داشتن چیز نجس
مادری كه پرستار بچه است و بیشتر از یك لباس ندارد
نجس شدن لباس مردی که پرستار بچه است
مستحبات لباس نمازگزار
مکروهات لباس نمازگزار
احکام قبله
خواندن نماز احتیاط رو به قبله
خواندن نماز مستحبی در حال حرکت
اگر نتواند یقین کند قبله کدام طرف است
کسی كه گمان به قبله دارد،اگر بتواند گمان قوی تری پیدا كند
اگر برای پیداكردن قبله وسیله ای ندارد
اگر یقین یا گمان كند كه قبله در یكی از دو طرف است
كسی كه باید به چند طرف نماز بخواند
كسی كه یقین به قبله ندارد، اگر بخواهد غیر از نماز، كاری كند
مكان نمازگزار
شرایط مکان نمازگزار
اول ـ مباح باشد
نماز خواندن در ملكى كه منفعت آن مال دیگرى است
غصب کردن جای دیگری در مسجد
اگر در جایى كه نمىداند غصبى است نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد
اگر نداند كه در جاى غصبى نماز باطل است
اگر حیوان سوارى یا زین آن غصبى باشد
كسى كه در ملكى با دیگرى شریك است
نماز در ملکی که با عین پولی که خمس و زکات آن را نداده خریده شده
اگر صاحب ملك به زبان، اجازه نماز خواندن بدهد و قلباً راضى نباشد
تصرف در ملك میتى كه خمس یا زكات بدهكار است
تصرف در ملك میتى كه به مردم بدهكار است
اگر بعضى از ورثه میت صغیر یا دیوانه یا غایب باشند
نماز خواندن در مسافر خانه و حمام و مانند اینها
نماز در زمین بسیار وسیع که خارج شدن از آن مشکل است
دوم ـ استقرار داشته باشد
نماز خواند در وسیله نقلیه هنگامی که تکان ندارند
نماز روى خرمن گندم و جو
سوم ـ تمام کردن نماز در آن مکان ممکن باشد
چهارم ـ ماندن در آن مکان حرام نباشد
نماز خواندن در جایى كه تار و مانند آن استعمال مىكنند
بودن مرد و زن نامحرم در اطاقى كه كسی دیگر در آنجا نیست
زن در نماز جلوتر از مرد بایستد
ثواب نمازی که در آن مرد عقب تر ایستاده باشد
اگر برای اقامه نماز بین زن و مرد دیوار یا پرده باشد
پنجم ـ مکان نمازگزار از چیزهایی نباشد كه ایستادن و نشستن روى آن حرام است
ششم ـ انجام واجبات در آن مکان ممکن باشد
هفتم ـ مساوى یا جلوتر از قبر پیغمبر و ائمه علیهم السلام نباشد
اگر در موقع نماز چیزى بین او و قبر مطهر باشد
خواندن نماز واجب در خانه کعبه
خواندن نماز مستحب در خانه كعبه
هشتم ـ اگر مكان نمازگزار نجس است موجب نجاست بدن و لباس او نشود
نهم ـ مکان نمازگزار هم سطح باشد
مکانهای استحباب نماز
مکان نماز خواندن برای زن ها
نماز در حرم امامان علیهم السلام
زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدى كه نمازگزار ندارد
در رابطه با کسی که در مسجد حاضر نمی شود
مکانهای کراهت نماز
كسى كه در محل عبور مردم نماز مىخواند
احکام مسجد
نجس كردن زمین و سقف و بام و طرف داخل دیوار مسجد
اگر نتواند مسجد را تطهیر نماید
اگر جایى از مسجد نجس شود و تطهیر آن بدون كندن یا خراب كردن ممكن نباشد
اگر مسجدى را غصب كنند و به جاى آن خانه و مانند آن بسازند
نجس كردن حرم امامان علیهم السلام
اگر حصیر مسجد نجس شود
بردن عین نجس در مسجد
اگر مسجد را براى روضهخوانى آماده کنند
زینت کردن مسجد به طلا
واگذار کردن مسجدی که دارد خراب می شود
فروختن متعلقات مسجد
مستحبات و مکروهات مربوط به مسجد
ساختن و تعمیر مسجد نزدیک خرابی
مستحبات ورود به مسجد
نماز به قصد تحیت و احترام مسجد
اعمال مکروه در مسجد
راه دادن بچه و دیوانه به مسجد
اذان و اقامه
موارد اذان و اقامه
کیفیت اذان و اقامه
اذان در گوش نوزاد
جملات اذان
گفتن «اشْهَدُ أنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ» در اذان
ترجمه اذان و اقامه
شرایط صحت اذان و اقامه
اول ـ گوینده اذان و اقامه در نماز جماعت مردان یا مردان و زنان، مرد باشد
دوم ـ ترتیب را رعایت کند
اگر كلمات اذان و اقامه را بدون ترتیب بگوید
سوم ـ موالات را رعایت کند
فاصله دادن بین اذان و اقامه
چهارم ـ اذان و اقامه را به عربى صحیح بگوید
پنجم ـ وقت نماز فرارسیده باشد
ششم ـ اقامه را با طهارت بگوید
هفتم ـ اقامه را بنابر احتیاط لازم رو به قبله و ایستاده بگوید
هشتم ـ آهنگ اذان و اقامه، مناسب مجالس لهو و لعب نباشد
موارد ساقط شدن اذان
موارد ساقط شدن اذان و اقامه
اگر براى نماز جماعتى اذان و اقامه گفته باشند
اگر براى خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده
اگر انسان بخواهد فرادى یا با جماعت دیگرى كه برپا مىشود نماز بخواند
اگر انسان بخواهد فرادى یا با جماعت دیگرى كه برپا مىشود نماز بخواند
احکام دیگر اذان و اقامه
اگر در یکی از شرط ها شک کند
كسى كه اذان و اقامه دیگرى را شنیده
اگر مرد اذان زن را با قصد لذت بشنود
اگر اذان و اقامه را فراموش کند و مشغول نماز شود
اگر پیش از گفتن اقامه شك كند كه اذان گفته یا نه
اگر شک کند قسمت پیش اذان یا اقامه را گفته
مستحبات اذان و اقامه
مستحبات کسی که اذان و اقامه را می شنود
مستحبات کسی که اذان می گوید
حالت بدن هنگام اقامه
مستحبات بین اذان و اقامه
مستحبات برای تعیین کسی که اذان بگوید
واجبات نماز
اول ـ نیت
طریقه نیت
تعیین نکردن نماز ظهر یا عصر در نیت
باقی ماندن به نیت در طول نماز
ریا کردن در نماز
اگر قسمتى از نماز را هم براى غیر خدا بهجا آورد
دوم ـ تکبیرة الاحرام
گفتن الله اكبر در اول هر نماز
چسباندن تكبیرة الاحرام به چیزی که پیش از آن می خواند
چسباندن الله اکبر به چیزی که بعد آن خوانده می شود
حالت بدن هنگام تكبیرة الاحرام
شنیدن آنچه در نماز خوانده می شود
کسی که نمی تواند الله اکبر را درست بگوید
اگر شك كند كه تكبیرة الاحرام را گفته یا نه
اگر بعد از گفتن تكبیرة الاحرام شك كند كه آن را صحیح گفته
مستحبات تکبیرة الحرام
سوم ـ قیام
ایستادن قبل و بعد گفتن تکبیر
معنای قیام متصل به رکوع
حالت بدن هنگامی که برای نماز ایستاده
اگر از روی فراموشی حالت بدن را تغییر دهد
حالت پاها در زمان ایستادن
اگر پاها را خیلى باز بگذارد
آرام بودن بدن هنگامی که مشغول خواندن چیزی است
اگر به عمد در حال حركت بدن ذكر بگوی
حرکت دادن دست و انگشتان
اگر بی اختیار بدن از حالت آرام خارج شود
اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود
وجوب ایستاده نماز خواندن
تا انسان مىتواند بنشیند نباید خوابیده نماز بخواند
ایستاده به جاآوردن رکوع برای کس یکه نشسته نماز می خواند
اگر كسى كه خوابیده نماز مىخواند در بین نماز بتواند بنشیند
اگر كسى كه نشسته نماز مىخواند در بین نماز بتواند بایستد
اگر کسی احتمال دهد ایستادن برای او مضر است
اگر انسان احتمال بدهد كه تا آخر وقت بتواند ایستاده نماز بخواند
مستحبات قیام
چهارم ـ قرائت
احکام قرائت رکعت اول و دوم
اگر انسان ناچار شود كه سوره را نخواند
اگر عمداً سوره را پیش از حمد بخواند
اگر حمد و سوره یا یكى از آنها را فراموش كند
اگر پیش از آن كه براى ركوع خم شود، بفهمد كه حمد و سوره را نخوانده
اگر سوره ای بخواند که آیه سجده داشته باشد
اگر اشتباهاً مشغول خواندن سورهاى شود كه سجده واجب دارد
اگر در نماز آیه سجده را بشنود
خواندن سوره در نماز مستحبی
مستحبات سوره در نماز ظهر و جمعه
خواندن سوره توحید یا کافرون بعد از حمد
اگر در نماز جمعه عمدا سوره توحید یا کافرون را بخواند
در میانه رها کردن سوره هایی غیر از توحید و کافرون
اگر از روی ناچاری مجبور شود سوره دیگری بخواند
بلبند خواندن حمد و سوره برای مردان
بلند خواندن تمام کلمات حمد و سوره
آهسته خواندن حمد و سوره برای زنان
اگر در جایى كه باید نماز را بلند خواند عمداً آهسته بخواند
اگر کسی حمد و سوره را بلند تر از صدای معمول بخواند
اگر کسی در خواندن حمد و سروه بیشتر از معمول صدایش را کم کند
غلط نخواندن نماز
كسى كه حمد و سوره و چیزهاى دیگر نماز را به خوبى نمىداند
مزد گرفتن برای یاد دادن واجبات نماز
اگر یكى از كلمات حمد یا سوره را نداند و نگوید یا شک داشته باشد
اگر کلمه ای را صحیح بداند و بعدا بفهمد غلط خوانده
اگر زیر و زبر كلمهاى را نداند
تلفظ کلماتی که در آنها «واو» باشد
وقف به حرکت در نماز
احکام قرائت رکعت سوم و چهارم
تسبیحات اربعه در تنگی وقت
آهسته خواندن تسبیحات
آهسته خواندن بسم الله در رکعت سوم و چهارم
كسى كه نمىتواند تسبیحات را یاد بگیرد
اگر در دو ركعت اول نماز تسبیحات بگوید
اگر در دو رکعت آخر حمد بخواند
اگر مىخواست حمد بخواند تسبیحات به زبانش آمد
اگر در رکعت سوم و چهارم با غفلت از عادت خود حمد بخواند
مستحبات بعد از گفتن تسبیحات
اگر در ركوع ركعت سوم یا چهارم شك كند كه حمد یا تسبیحات را خوانده
اگر بعد از تمام شدن آیه یا كلمهاى شك كند كه آن را درست گفته است
مستحبات قرائت
مکروهات قرائت
به یک نفس خواندن حمد و سوره
کراهت خواندن سوره رکعت اول در رکعت دوم
پنجم ـ رکوع
واجبات رکوع
اول ـ خم شدن
اگر در رکوع دست به زانو نگذارد
اگر رکوع را به طور غیر معمول به جا آورد
خم شدن باید به قصد ركوع باشد
كسى كه دست یا زانوى او با دست و زانوى دیگران فرق دارد
كسى كه نشسته ركوع مىكند
دوم ـ ذکر رکوع
طریقه گفتن ذکر رکوع
سوم ـ استقرار و آرامش بدن
خارج شدن از حالت آرام هنگام رکوع
پیش از آرام شدن بدن ذکر رکوع را بگوید
پیش از تمام شدن ذكر واجب، عمداً سر از ركوع بردارد
اگر نتواند به مقدار ذكر در ركوع بماند
چهارم ـ قیام بعد از رکوع
احکام دیگر رکوع
اگر در حالت ایستاده یا نشسته نتواند رکوع کند
رکوع با سر اشاره کردن
اگر بعد از رسیدن به حد ركوع سر بردارد
اگر ركوع را فراموش كند
اگر بعدسجده دوم که پیشانى به زمین رسید، یادش بیاید كه ركوع نكرده
مستحبات رکوع
ششم ـ سجده
واجبات سجده
اول ـ قرار دادن قسمتهای هفتگانه بر زمین
اگر پیشانى را عمداً یا سهواً به زمین نگذارد
گذاشتن کف هر دو دست در حالت سجده
گذاشتن سر دو انگشت بزرگ پاها
كسى كه مقدارى از شست پایش بریده
اگر به طور غیر معمول سجده كند
دوم ـ ذکر سجده
سوم ـ استقرار و آرامش بدن
اگر پیش از رسیدن پیشانی به زمین بدن آرام بگیرد
اگر پیش از آن كه پیشانى به زمین برسد سهواً ذكر سجده را بگوید
اگر در ذكر سجده یكى از هفت عضو را عمداً از زمین بردارد
اگر پیش از تمام شدن ذكر سجده سهواً پیشانى را از زمین بردارد
اگر روى چیزى كه بدن روى آن آرام نمىگیرد سجده كند
چهارم ـ نشستن بین دو سجده و بنابر احتیاط واجب نشستن بعد از سجده دوم
پنجم ـ هم سطح بودن پیشانی نسبت به انگشت شست پا و دو زانو
سجده در زمین سراشیب كه سراشیبى آن محسوس نیست
پیشانى را جایی بگذارد كه از جاى انگشتهاى پا و سر زانوهاى او بلندتر از چهار انگشت بسته است
شرایط چیزی که سجده بر آن صحیح است
اول ـ پاک باشد
دوم ـ غصبی نباشد
سوم ـ از اشیائی باشد که پیشانی بر آن ثابت شود
چهارم ـ بنابر احتیاط واجب کمتر از درهم نباشد
پنجم ـ بین پیشانی و چیزی که بر آن سجده میکند، مانعی نباشد
اگر در سجده مهر به پیشانى بچسبد
ششم ـ جنسِ محل سجده از زمین یا چیزهای روئیده شده از زمین باشد
سجده بر برگ درخت مو
سجده بر چیزهایى كه از زمین مىروید
سجده بر گلهایى كه خوراكى نیستند
سجده بر گیاهى كه خوردن آن در بعضى از شهرها معمول است و در شهرهاى دیگر نه
سجده بر سنگ آهك و سنگ گچ
اگر كاغذ را از چیزى كه سجده بر آن صحیح است ساخته باشند
چه چیزهایی برای سجده بهتر هستند
اگر چیزى كه سجده بر آن صحیح است ندارد
هم رکن بودن دو سجده از یک رکعت
اگر عمداً یك سجده كم یا زیاد كند
كسى كه برای سجده هیچ نمىتواند خم شود
اگر در پیشانى دمل و مانند آن باشد
اگر دمل یا زخم تمام پیشانى را گرفته باشد
كسى كه نمىتواند پیشانى را به زمین برساند
اگر پیشانى بىاختیار از جاى سجده بلند شود
اگر پیشانى بىاختیار به جاى سجده بخورد و بلند شود
اگر در بین نماز، چیزی كه بر آن سجده میكند، گم شود
در حال سجده بفهمد که پیشانی را بر چیزی گذاشته كه سجده بر آن باطل است
اگر بعد از سجده بفهمد پیشانى را روى چیزى گذاشته كه سجده بر آن باطل است
سجده برای کسی که نمی تواند بشیند
سجده در جایی که انسان باید تقیه کند
اگر انسان ناچار شود كه در زمین گِل نماز بخواند
سجده کردن برای غیر خداوند
مستحبات سجده
مکروهات سجده
سجده واجب قرآن
اگر موقع خواندن آیه سجده از دیگری هم بشنود
در غیر نماز اگر در حال سجده آیه سجده را بشنود
شنیدن آیه سجده از کسی که قصد خواندن قرآن را ندارد
غصبی نبودن جای انسان در سجده واجب قرآن
گذاشتن پیشانی بر جای صحیح در سجده واجب قرآن
کیفیت سجده واجب قرآن
هفتم ـ تشهد
طریقه خواندن کلمات تشهد
اگر تشهد را فراموش كند و بایستد
مستحبات تشهد
هشتم ـ سلام نماز
اگر سلام نماز را فراموش كند، و موقعی یادش بیاید كه صورت نماز به هم نخورده
اگر سلام نماز را فراموش كند و موقعی یادش بیاید كه صورت نماز به هم خورده است
نهم ـ ترتیب
دهم ـ موالات
اگر در نماز، سهواً بین حرفها یا كلمات فاصله بیندازد
چیزهایی که موالات با آنها بهم نمی خورد
تعریف رکن نماز و تعداد آن
قنوت نماز
طریقه گرفتن دست ها در قنوت
ذکر قنوت
خواندن قنوت با صدای بلند
اگر قنوت نخواند
ترجمه نماز
ترجمه سوره حمد
ترجمه سوره توحید
ترجمه ذكر ركوع و سجود و ذكرهایی كه بعد از آنها مستحب است
ترجمه قنوت
ترجمه تسبیحات اربعه
ترجمه تشهد و سلام
تعقیبات نماز
سجده شکر
صلوات بر پیامبر و آل پیامبر صلی الله علیه و آله
صلوات موقع نوشتن اسم حضرت رسول صلى الله علیه و آله و سلم
مبطلات نماز
اول ـ از بین رفتن یکی از شرایط نماز
دوم ـ باطل شدن وضو یا غسل
كسى كه بىاختیار خوابش برده
اگر شک کند بین نماز خوابش برده
اگر در حال سجده از خواب بیدار شود
سوم ـ گذاردن عمدی دستها روی هم به قصد خضوع و ادب
چهارم ـ گفتن عمدی «آمین» بعد از حمد
پنجم ـ برگشتن و انحراف بدون عذر از قبله
برگرداندن سر از قبله
ششم ـ سخن گفتن عمدی
اگر كلمه ای بگوید كه یك حرف دارد
سرفه کردن و مانند آن در نماز
اگر كلمه ای را به قصد ذكر بگوید
دعا کردن در نماز
گفتن چندین باره اذکار از روی وسواس
احکام سلام کردن و جواب سلام در نماز و غیر نماز
جواب سلام در نماز
شنیدن جواب سلام توسط سلام کننده
جواب دادن سلام به قصد رد تحیت
جواب سلام زن یا مرد نامحرم یا بچه ممیز
اگر نمازگزار جواب سلام را ندهد
اگر كسی به نمازگزار غلط سلام كند
جواب سلام كسی كه از روی مسخره یا شوخی سلام میكند
اگر كسى به عدهاى سلام كند
اگر سلام کننده قصد جواب دادن به سلام را نداشته
اگر شک کند کسی قصد جواب به سلام کننده را دارد
مستحب بودن سلام کردن
وجوب جواب سلام دادن
گفتن جواب سلام بهتر از سلام
هفتم ـ خندیدن با صدا و عمدی (قهقهه)
اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر كند
هشتم ـ گریه عمدی برای کار دنیا
نهم ـ انجام کاری که صورت نماز را به هم میزند
اگر در بین نماز به قدری ساكت بماند كه نگویند: نماز میخواند
اگر شک کند نمازش به هم خورده یا نه
دهم ـ خوردن و آشامیدن
اگر به واسطه خوردن یا آشامیدن، موالات نماز به هم بخورد
اگر در بین نماز، ذرات غذایی را كه در دهان یا لای دندانها مانده فرو ببرد
یازدهم ـ پدیدآمدن شکهای باطل
دوازدهم ـ زیاد یا کمکردن عمدی یا سهوی رکن نماز و یا زیاد یا کمکردن عمدی غیر رکن نماز
یک قاعده کلی
مکروهات نماز
سایر مکروهات نماز
شکیات
شکهای باطل کننده
اگر یكی از شكهای باطل برای انسان پیش آید
شکهایى كه نباید به آنها اعتنا كرد
1ـ شک در چیزی كه محل آن گذشته است
اگر در بین خواندن آیهاى شك كند كه آیه پیش را خوانده یا نه
اگر بعد از ركوع یا سجود شك كند كه كارهاى واجب آن را انجام داده یا نه
اگر در حالى كه به سجده مىرود شك كند كه ركوع كرده یا نه
اگر در حال برخاستن شك كند كه سجده را بهجا آورده یا نه
كسى كه نشسته نماز مىخواند، اگر شك كند كه سجده یا تشهد را بهجا آورده
اگر شك كند كه یكى از ركنهاى نماز را بهجا آورده یا نه
گر شك كند عملى كه ركن نیست بهجا آورده، چنانچه مشغول كارى كه بعد از آن نشده
اگر شك كند كه ركنى را بهجا آورده یا نه، چنانچه مشغول تشهد است
اگر شك كند عملى را كه ركن نیست بهجا آورده چنانچه مشغول كارى كه بعد از آن شده
اگر شك كند كه سلام نماز را گفته یا نه
2ـ شک بعد از سلام
3ـ شک بعد از وقت
اگر بعد از گذشتن وقت شك كند كه نماز را درست خوانده یا نه
اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر نداند چهار رکعت به نیت ظهر خوانده یا به نیت عصر
اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشا، نداند سه ركعتی خوانده یا چهار ركعتی
4ـ كثیر الشک «كسی كه زیاد شك میكند»
اگر كثیرالشك در بهجا آوردن چیزی شك كند
كسی كه در یك چیز نماز زیاد شك میكند
کسی که در نماز مخصوصی زیاد شک می کند
كسی كه وقتی در جای مخصوصی نماز میخواند، زیاد شك میكند
اگر انسان شك كند كه كثیر الشك شده یا نه
بعد از اعتنا نکردن یادش بیاید به جا نیاورده
اگر کثرالشک اعتنا نکند و بعد بفهمد به جا نیاورده
5ـ شک امام و مأموم
6ـ شک در نماز مستحبی
كمشدن ركن نافله
اگر در یكی از كارهای نافله شك كند و محل آن نگذشته باشد
اگر در نماز مستحبی دو ركعتی، گمانش به سه ركعت یا بیشتر برود
اگر یك سجده یا تشهد را فراموش نماید
اگر شك كند كه نماز مستحبی را خوانده یا نه
شکهای صحیح
اول ـ شک بین دو و سه بعد از تمامشدن ذكر واجب سجده دوم
دوم ـ شک بین دو و چهار بعد از تمامشدن ذكر واجب سجده دوم
سوم ـ شک بین دو و سه و چهار بعد از تمامشدن ذكر واجب سجده دوم
چهارم ـ شک بین چهار و پنج بعد از تمامشدن ذكر واجب سجده دوم
پنجم ـ شک بین سه و چهار در هر جای نماز
ششم ـ شک بین چهار و پنج در حال ایستاده
هفتم ـ شک بین سه و پنج در حال ایستاده
هشتم ـ شک بین سه و چهار و پنج در حال ایستاده
نهم ـ شک بین پنج و شش در حال ایستاده
احکام دیگر شکهای صحیح
اگر پیش از انجام كاری كه نماز را باطل میكند، نماز را از سر بگیرد
فکر کردن وقتی یكی از شك های صحیح برای انسان پیش آید
اگر موقعی كه تشهد میخواند شك كند كه دو سجده را بهجا آورده یا نه
اگر پیش از تشهد شك كند كه دو سجده را بهجا آورده یا نه
شک بین سه و چهار و پنج هنگام نماز
اگر شك او از بین برود و شك دیگری برایش پیش آید
اگر بعد از نماز شك كند كه در نماز مثلاً بین دو و چهار شك كرده، یا بین سه و چهار
اگر بعد از نماز بفهمد در حین نماز شک داشته ولی نداند از شک های باطل بوده یا از شک های صحیح
اگر كسی كه نشسته نماز میخواند شكی كند
اگر شخص موقع خواندن نماز احتیاط از ایستادن عاجز شود
كسی كه نشسته نماز میخواند، اگر برای نماز احتیاط بتواند بایستد
موارد جواز شکستن نماز واجب
اول ـ پیشگیری از ضرر مالی یا بدنی
دوم ـ پرداخت طلب طلبکار
سوم ـ تطهیر مسجد در وسعت وقت
چهارم ـ گفتن اذان و اقامه یا اقامه تنها
احکام گمان در نماز
حكم شك و سهو و گمان در نمازهای واجب شبانهروز
اگر اول گمانش به یك طرف بیشتر باشد، بعد دو طرف در نظر او مساوی شود
كسی كه نمیداند گمانش به یك طرف بیشتر است
اگر بعد از نماز بداند كه در بین نماز حال تردیدی داشته
نماز احتیاط
کیفیت نماز احتیاط
طریقه خواندن نماز احتیاط
شک در نماز احتیاط
موقعی كه مشغول نماز احتیاط است، اگر در یكی از افعال آن شك كند
اگر در شماره ركعت های نماز احتیاط شك كند
اگر بعد از سلام نماز احتیاط شك كند
کم و زیاد کردن اجزاء و شرایط
اگر چیزی كه ركن نیست، سهواً كم یا زیاد شود
قضای سجده و تشهد فراموش شده
احکام نماز احتیاط
اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد كه ركعتهای نمازش كم بوده
اگر بعد از نماز احتیاط بفهمد كسری نماز به مقدار نماز احتیاط بوده
اگر كسری نماز كمتر از نماز احتیاط بوده
اگر كسری نماز بیشتر از نماز احتیاط بوده
اگر بعد از خواندن نماز احتیاط ایستاده، یادش بیاید كه نماز را دو ركعت خواند
اگر دو ركعت نماز احتیاط نشسته، یا یك ركعت ایستاده را میخواند یادش بیاید كه نماز را سه ركعت خوانده
اگر در نماز احتیاط پیش از ركوع ركعت دوم یادش بیاید كه نماز را سه ركعت خوانده
اگر در بین نماز احتیاط بفهمد كسری نمازش بیشتر یا كمتر از نماز احتیاط بوده
اگر قضای یك سجده یا قضای یك تشهد یا دو سجده سهو بر او واجب شود
سجده سهو
موارد سجده سهو
موارد احتیاط مستحب
موارد لازم سجده سهو (بنابر فتوی یا احتیاط واجب)
اول ـ کلام بیجا
برای صوتی كه از آهكشیدن و سرفه پیدا میشود
اگر چیزی را که غلط خوانده به طور صحیح بخواند
اگر سهوا چند کلمه حرف بزند
دوم ـ سلام بیجا
اگر در جایی كه نباید سلام دهد، اشتباهاً هر سه سلام را بگوید
سوم ـ سجده یا تشهد فراموش شده
اگر در ركوع یا بعد از آن یادش بیاید كه یك سجده یا تشهد را فراموش كرده
چهارم ـ شک بین چهار یا پنج رکعت بعد از سجده دوم
پنجم ـ ایستادن یا نشستن بیجا
کیفیت سجده سهو
احکام دیگر سجده سهو
اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمداً بهجا نیاورد
اگر شك دارد كه سجده سهو بر او واجب شده یا نه
اگر شك دارد دو سجده سهو بر او واجب شده یا چهار تا
اگر بداند یكی از دو سجده سهو را بهجا نیاورده
قضای سجده و تشهد فراموششده
اگر سجده یا تشهد را چند دفعه فراموش كند
اگر یك سجده و تشهد را فراموش كند
اگر خیال کند اول سجده را فراموش کرده و بعد بفهمد تشهد را نخوانده
اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد كاری كند
اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید یك سجده از ركعت آخر را فراموش كرده
اگر بین سلام نماز و قضای سجده كاری كند كه بر آن سجده سهو واجب میشود
اگر نداند كه سجده را فراموش كرده یا تشهد
اگر شك دارد كه سجده یا تشهد را فراموش كرده یا نه
اگر شک کند سجده یا تشهد فراموش شده را پیش از رکوع لعذدی به جا آورده
اگر كسی كه باید سجده یا تشهد را قضا نماید برای كار دیگری هم سجده سهو بر او واجب شود
اگر شك دارد بعد از نماز قضای سجده یا تشهد فراموششده را بهجا آورده
كم و زیادكردن اجزا و شرایط نماز
اگر به واسطه ندانستن مسأله، چیزی از واجبات نماز را كم یا زیاد كند
اگر در بین نماز بفهمد وضو یا غسلش باطل بوده
اگر بعد از ركوع، یادش بیاید كه دو سجده از ركعت پیش فراموش كرده
اگر پیش از سلام یادش بیاید كه دو سجده ركعت آخر را بهجا نیاورده
اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید كه یك ركعت یا بیشتر از آخر نماز نخوانده
اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید كه یك ركعت یا بیشتر از آخر نماز را نخوانده
اگر بعد سلام نماز کارهای مبطل نماز را انجام دهد و یادش بیاید دو سجده اخر را انجام نداده است
اگر بفهمد نماز را پیش از وقت خوانده یا از روی جهل به قبله اشتباه نماز خوانده
نماز مسافر
شرایط شکستهشدن نماز مسافر
اول ـ سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد
دوم ـ از ابتدای سفر قصد هشت فرسخ را داشته باشد
سوم ـ در بین راه از قصد خود برنگردد
چهارم ـ پیش از رسیدن به هشت فرسخ، قطع کننده سفر پیش نیاید
پنجم ـ برای کار حرام سفر نکند
ششم ـ صحرانشین و گردشگر بیابان نباشد
هفتم ـ شغل او سفر نباشد
هشتم ـ به حد ترخص برسد
موارد قطعکننده سفر
اول ـ رسیدن به وطن
اگر قصد دارد در محلی كه وطن اصلیش نیست مدتی بماند
نماز در جایی كه انسان آن جا را محل زندگی خود قرار داده
كسی كه در دو محل زندگی میكند
كسی كه در محلی ملك دارد و در آن محل شش ماه بماند
اگر به جایی برسد كه وطن او بوده و از آنجا صرف نظر كرده
دوم ـ ماندن حداقل ده روز
شرایط ماندن حداقل ده روز
اول ـ مدت اقامت در محل، حداقل ده روز و پشت سر هم باشد
مسافری كه میخواهد ده روز در محلی بماند
دوم ـ محلی که میخواهد در آنجا حداقل ده روز بماند، یک مکان باشد
سوم ـ تصمیم جدی بر ماندن حداقل ده روز پشت سر هم داشته باشد
اگر احتمال بدهد كه برای ماندن او مانعی برسد
اگر قصد كند كه تا آخر ماه در جایی بماند
چهارم ـ قبل از خواندن یک نماز چهار رکعتی ادا از قصد خود بر نگردد
اگر روزه بگیرد، و بعد از ظهر از ماندن در آنجا منصرف شود
اگر شك كند پیش از آن كه از قصد ماندن برگردد، یك نماز چهار ركعتی خوانده یا نه
اگر در بین نماز تصمیم بگیرد كه ده روز یا بیشتر بماند
اگر در بین نماز چهار ركعتی از قصد خود برگردد
اگر بعد از خواندن یك نماز چهار ركعتی بخواهد به جایی كه كمتر از چهار فرسخ است برود و برگردد
اگر بعد از نماز چهار ركعتی بخواهد به جایی كه كمتر از هشت فرسخ است برود و ده روز بماند
اگر بعد از نماز چهار ركعتی بخواهد به جایی كمتر از چهار فرسخ برود؛ مردد باشد كه به محل اول برگردد یا نه
اگر به خیال این كه رفقایش میخواهند ده روز در محلی بمانند، قصد كند كه ده روز در آنجا بماند
احکام دیگر ماندن حداقل ده روز
سوم ـ ماندن سی روز مردد در محلی
اگر بعد از آن كه نه روز یا كمتر در آنجا ماند، بخواهد دوباره نه روز دیگر یا كمتر، بماند
مسافری كه سی روز مردد بوده
موارد تخییر بین نماز شکسته و تمام
احکام دیگر نماز مسافر
اگر مسافر عمداً نماز را تمام بخواند
اگر مسافر غفلت کند و نماز را تمام بخواند
مسافری كه نمیداند باید نماز را شكسته بخواند
اگر بعضی خصوصیات نماز مسافر را نداند
اگر به گمان این كه سفر او كمتر از هشت فرسخ است تمام بخواند
اگر فراموش كند كه مسافر است و نماز را تمام بخواند
كسی كه باید نماز را تمام بخواند، اگر شكسته بهجا آورد
اگر در بین نماز یادش بیاید كه مسافر است
اگر در بین نماز مسئله نماز مسافر را بفهمد
مسافری که باید نماز را تمام بخواند اما به واسطه ندانستن مسئله شکسته میخواند
مسافری كه نماز نخوانده، اگر پیش از تمامشدن وقت به وطنش برسد
اگر از مسافری كه باید نماز را شكسته بخواند، نماز ظهر یا عصر یا عشا قضا شود
مستحبات نماز مسافر
نماز قضا
اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازی را كه خوانده باطل بوده
کوتاهی در خواندن نماز قضا
خواندن نماز مستجبی برای کسی که نماز قضا دارد
اگر انسان احتمال دهد نمازهایی را كه خوانده صحیح نبوده
قضای نمازهای شبانهروز كه ادای آنها باید به ترتیب خوانده شود
اگر بخواهد قضای چند نماز غیر شبانهروز، مانند نماز آیات را بخواند
نماز قضا در جایی كه در ادای آنها ترتیب واجب باشد
گر نماز ظهر یك روز، و نماز عصر روز دیگر از او قضا شده، و نمیداند كدام اول قضا شده است
اگر یك نماز ظهر و یك نماز عشا و نداند كدام اول قضا شده است
كسی كه میداند یك نماز چهار ركعتی نخوانده، ولی نمیداند نماز ظهر است یا عصر
كسی كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و اولی آنها را نمیداند
كسی كه میداند نمازهای پنجگانه او هر كدام از یك روز قضا شده و ترتیب آنها را نمیداند
كسی كه مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمیداند
كسی كه فقط یك نماز قضا از روزهای پیش دارد
اگر در بین نماز یادش بیاید كه یك نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده
اگر از روزهای گذشته نمازهای قضا دارد، و یك نماز یا بیشتر هم از همان روز از او قضا شده
قضا نماز توسط دیگری در زمان حیات
خواندن نماز قضا به جماعت
تمرین طفل به خواندن نماز قضا
نماز قضای پدر و مادر
اول ـ پسر بزرگتر شک نداشته باشد که پدر و مادرش نماز قضا داشتند
دوم ـ پسر بزرگتر معلوم باشد
سوم ـ پدر وصیت نکرده باشد که برای او اجیر بگیرند
احکام دیگر نماز قضای پدر و مادر
شرایط واجب شدن نماز قضای پدر و مادر بر پسر بزرگتر
عمل به تکالیف نماز توسط پسر بزرگ تر
واجب شدن نماز و روزه پدر بر كسی كه خودش نماز و روزه قضا دارد
اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد
اگر پسر بزرگتر پیش از آن كه نماز و روزه پدر یا مادر را قضا كند بمیرد
نماز جماعت
احکام کلی نماز جماعت
استحباب به جماعت خواندن نمازهای واجب
در خبر ثواب نماز جماعت
حاضر نشدن به نماز جماعت از روی بیاعتنایی
صبر برای خواندن نماز به جماعت
استحباب دوباره خواندن نماز به جماعت
اگر امام دوباره برای مأموم دیگری كه جماعت نخوانده امام شود
كسی كه در نماز وسواس دارد
اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر كند كه نماز را به جماعت بخواند
خواندن نماز مستحب به جماعت
موقعی كه امام جماعت نماز شبانهروز میخواند
اگر امام جماعت قضای نماز شبانهروز خود را میخواند
اگر انسان نداند نمازی را كه امام میخواند، نماز واجب شبانهروز است یا نماز مستحب
شرایط صحیح بودن نماز جماعت
اول ـ مأموم قصد اقتدا به امام جماعت را داشته باشد
قصد جماعت امام
دوم ـ امام در نزد مأموم معین باشد
سوم ـ حائلی بین امام و مأموم و نیز بین مأموم و مأموم دیگر که واسطه بین مأموم و امام است، نباشد
اگر بعد از شروع به نماز بین مأموم و امام فاصله ایجاد شود
اگر و به واسطه دیوار محراب امام را نبینند
اگر به واسطه درازی صف اول، كسانی كه دو طرف صف ایستادهاند امام را نبینند
اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد
كسی كه پشت ستون ایستاده
چهارم ـ جای ایستادن امام از جای مأموم بلندتر نباشد
اگر جای مأموم بلندتر از جای امام باشد
پنجم ـ مأموم جلوتر از امام نباشد
ششم ـ اتصال بین صفهای نماز جماعت رعایت شود
فاصله با كسی كه در طرف راست یا چپ او اقتدا كرده
تکبیر پس از اتمام تکبیر صف جلو
اگر ین مأموم و امام بیشتر از یک قدم فاصله شود
اگر بین كسانی كه در یك صف ایستادهاند بچه ممیز باشد
اگر نماز صف جلو زودتر تمام شود
اگر بداند نماز یك صف از صفهای جلو باطل است
هفتم ـ متابعت و پیروی از امام جماعت مراعات گردد
سلام ماموم پیش از امام
اگر مأموم غیر از تكبیرة الاحرام، چیزهای دیگر نماز را پیش از امام بگوید
رکوع و سجود ماموم بعد از امام
اگر سهواً پیش از امام سر از ركوع بردارد
اگر اشتباهاً سر بردارد و ببیند امام در سجده است
اشتباهاً پیش از امام سر از سجده برداشته هرگاه به سجده برگردد
اگر سر از ركوع یا سجده بردارد، و به خیال اینكه به امام نمیرسد، به ركوع یا سجده نرود
اگر سر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است
.اگر سهواً پیش از امام به ركوع رود و طوری باشد كه اگر سر بردارد به مقداری از قرائت امام میرسد
اگر سهواً پیش از امام به ركوع رود، و طوری باشد كه اگر برگردد به چیزی از قرائت امام نمیرسد
اگر سهواً پیش از امام به سجده رود
اگر امام در ركعتی كه قنوت ندارد، اشتباهاً قنوت بخواند
كسی كه میداند اگر سوره یا قنوت را تمام كند به ركوع امام نمیرسد
كسی كه اطمینان دارد، كه اگر سوره را شروع كند یا تمام نماید به ركوع امام میرسد
كسی كه یقین دارد، اگر سوره را بخواند به ركوع امام میرسد
هشتم ـ مأموم در بین نماز بدون عذر قصد فرادی نکند
اگر مأموم به واسطه عذری بعد از حمد و سوره امام نیت فرادی كند
اگر در بین نماز جماعت نیت فرادی نماید
اگر شك كند كه نیت فرادی كرده یا نه
نیت فرادی زمانی که نماز امام تمام شود و مأموم مشغول تشهد یا سلام اول باشد
نهم ـ مأموم در حال قیام یا رکوع امام به او اقتدا کند
اگر مأموم موقعی كه امام در ركوع است اقتدا كند و به ركوع امام برسد
اگر مأموم موقعی كه امام در ركوع است اقتدا كند و به مقدار ركوع خم شود
اگر مأموم موقعی كه امام در ركوع است اقتدا كند
اگر مأموم در اول نماز، یا بین حمد و سوره اقتدا كند
اگر مأموم در ركعت دوم اقتدا كند
اگر موقعی كه امام در ركعت دوم نماز چهار ركعتی است اقتدا كند
اگر در ركعت سوم یا چهارم امام اقتدا كند
اگر امام ایستاده باشد و مأموم نداند كه در كدام ركعت است
اگر در بین نماز شك كند كه اقتدا كرده یا نه
اگر به خیال اینكه امام در ركعت اول یا دوم است، حمد و سوره نخواند
اگر به خیال اینكه امام در ركعت سوم یا چهارم است حمد و سوره بخواند
اگر امام در ركعت سوم یا چهارم باشد، و مأموم بداند كه اگر اقتدا كند به ركوع امام نمیرسد
اگر مأموم موقعی برسد كه امام مشغول خواندن تشهد آخر نماز است
دهم ـ امام جماعت دارای شرایط امامت باشد
اگر شك كند امام به عدالت خود باقی است یا نه
اقتدا به كسی كه نشسته یا خوابیده نماز میخواند
اقتدا كسی كه نشسته نماز میخواند، میتواند به كسی كه نشسته نماز میخواند
اگر امام جماعت به واسطه عذری با تیمم یا با وضوی جبیرهای نماز بخواند
اگر كسی نمیتواند از بیرونآمدن ادرار و مدفوع خودداری كند
اگر بداند نماز امام باطل است
امامت كسی كه مرض خوره یا پیسی دارد
اگر مأموم بعد از نماز بفهمد كه امام عادل نبوده
احکام خواندن حمد و سوره و اذکار توسط مأموم
اگر مأموم در ركعت اول و دوم نماز صبح و مغرب و عشا، صدای حمد و سوره امام را نشنود
اگر مأموم بعضی از كلمات حمد و سوره امام را بشنود
اگر مأموم سهواً حمد و سوره بخواند
اگر شك كند كه صدای امام را میشنود یا نه
کراهت خواندن حمد و سوره در ركعت اول و دوم نماز ظهر و عصر توسط ماموم
احكام دیگر جماعت
اگر موقعی كه مشغول نماز مستحبی است جماعت بر پا شود
اگر موقعی كه مشغول نماز سه ركعتی یا چهار ركعتی است جماعت بر پا شود
كسی كه یك ركعت از امام عقب مانده
مستحبات نماز جماعت
اگر امام و مأموم هر دو زن باشند
جایگاه امام در صف
نظم صف های جماعت
زمان برخاستن مأمومین
رعایت حال مأمومی را كه از دیگران ضعیف تر است
صدای امام جماعت در حمد و سوره و ذكرهایی كه بلند میخواند
اگر امام در ركوع بفهمد كسی تازه رسیده و میخواهد اقتدا كند
مکروهات نماز جماعت
تنها ایستادن
شنیده شدن ذکر ماموم توسط امام
اقتدا مسافر به کسی که مسافر نیست
نماز آیات
موارد واجب شدن نماز آیات
اگر از چیزهایی كه نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یكی اتفاق بیفتد
نماز آیات برای مردم شهرهای دیگر
وقت نماز آیات
اگر خواندن نماز آیات را به قدری تاخیر بیندازد كه تمام قرص آفتاب یا ماه باز شود
اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه به اندازه خواندن یك ركعت نماز باشد
موقعی كه زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق میافتد
کیفیت نماز آیات
گر در یك ركعت از نماز آیات، پنج مرتبه حمد و سوره بخواند، و در ركعت دیگر یك حمد بخواند و سوره را پنج قسمت كند
احکام دیگر نماز آیات
اگر در نماز آیات شك كند كه چند ركعت خوانده
گر شك كند كه در ركوع آخر ركعت اول است، یا در ركوع اول ركعت دوم
رکن بودن هر یك از ركوع های نماز آیات
كسی كه چند نماز آیات بر او واجب است
اگر بعد از باز شدن آفتاب یا ماه بفهمد كه تمام آن گرفته بوده
اگر عدهای بگویند كه خورشید یا ماه گرفته است
اگر انسان به گفته كسانی كه از روی قاعده علمی، وقت گرفتن خورشید و ماه را میدانند، اطمینان پیدا كند كه خورشید یا ماه گرفته
اگر بفهمد نماز آیاتی كه خوانده باطل بوده
اگر در وقت نماز شبانهروز نماز آیات هم بر انسان واجب شود
اگر در بین نماز شبانهروز بفهمد كه وقت نماز آیات تنگ است
اگر در بین نماز آیات بفهمد كه وقت نماز شبانهروز تنگ است
وجوب نماز آیات بر حایض و نفسا در حال حیض یا نفاس
مستحبات نماز آیات
گفتن «سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَه» بعد از ركوع پنجم و دهم
خواندن قنوت پیش از ركوع دوم و چهارم و ششم و هشتم و دهم
نماز عید فطر و قربان
وقت نماز عید فطر و قربان
مستحب بودن خواندن نماز عید قربان بعد از بلند شدن آفتاب
کیفیت نماز فطر و قربان
دعای قنوت نماز عید فطر و قربان
اگر در نماز عید یك سجده یا تشهد را فراموش كند
احکام به جماعت خواندن نماز عید فطر و قربان
خواندن چیز های دیگر نماز غیر حمد و سوره توسط ماموم
اگر مأموم موقعی برسد كه امام مقداری از تكبیرها را گفته
اگر در نماز عید موقعی برسد كه امام در ركوع است
رفتن زن به نماز عید
مستحبات نماز عید فطر و قربان
نحوه پوشش برای نماز عید
سجده بر زمین در نماز عید
سوره مخصوص نماز عید
گفتن تکبیر بعد از نمازهای روزانه عید
ذکر بعد از تکبیر روز عید
اجیرگرفتن برای نماز
اجیر شدن از طرف زندگان برای اعمال مستحب
تقلید برای كسی كه جهت نماز قضای میت اجیر شده
تعیین اجمالا میت هنگام نیت
قصد اجیر برای عمل میت
اطمینان از صحت عمل اجیر شده
اگر کسی که اجیر شده عمل را باطل به جا آورد
اگر شك كند كه اجیر عمل را انجام داده یا نه
اجیر کردن کسی که عذر دارد
اجیر شدن زن برای مرد و بالعکس
ترتیب قضای نمازهای میت
اگر با اجیر شرط كنند كه عمل را به طور مخصوصی انجام دهد
اگر با اجیر شرط نكنند كه نماز را با چه مقدار از مستحبات آن بخواند
اگر انسان چند نفر را برای نماز قضای میت اجیر كند
اگر اجیر شده پیش از مدت معین شده بمیرد
اگر كسی را كه برای نمازهای میت اجیر كرده اند پیش از تمامكردن نمازها بمیرد، و اجرت همه آنها را گرفته باشد
اگر اجیر پیش از تمامكردن نمازهای میت بمیرد و خودش هم نماز قضا داشته باشد
اهمیت نماز
اقسام نمازها
پوشانیدن بدن در نماز
احکام قبله
مكان نمازگزار
اذان و اقامه
واجبات نماز
مبطلات نماز
مکروهات نماز
شکیات
موارد جواز شکستن نماز واجب
احکام گمان در نماز
نماز احتیاط
سجده سهو
قضای سجده و تشهد فراموششده
كم و زیادكردن اجزا و شرایط نماز
نماز مسافر
نماز قضا
نماز جماعت
نماز آیات
نماز عید فطر و قربان
اجیرگرفتن برای نماز
احکام روزه
تعریف روزه
شرایط واجب شدن روزه
اول ـ بالغ باشد
دوم ـ عاقل باشد
اگر انسان پیش از اذان صبح نيت روزه کند، سپس مجنون شود
سوم ـ بیهوش نباشد
اگر انسان پيش از اذان صبح نيت كند و بيهوش شود و در بين روز به هوش آيد
چهارم ـ زن از خون حیض یا نفاس پاک باشد
پنجم ـ روزه گرفتن ضرر نداشته باشد
فرق در واجب نبودن روزه به جهت ضرر
اگر انسان احتمال بدهد كه روزه برايش ضرر دارد
اگر روزه بگيرد و بعد از مغرب بفهمد روزه براى او ضرر داشته
اگر روزهدار به قدرى تشنه شود كه بترسد از تشنگى بميرد
اگر ضعف او به قدرى است كه معمولا نمىشود آن را تحمل كرد
اگر مريض پيش از ظهر ماه رمضان خوب شود
ششم ـ شخص از کسانی نباشد که رخصت در افطار دارند
هفتم ـ مسافر نباشد
یازدهم ـ مفطرات روزه را ترک نماید
شرایط صحیح بودن روزه
اول ـ مسلمان باشد
دوم ـ شیعه دوازده امامى باشد
سوم، چهارم و پنجم ـ دیوانه و بیهوش و مست نباشد
اگر انسان پيش از اذان صبح نيت كند و مست شود
ششم ـ زن از خون حیض یا نفاس پاک باشد
هفتم ـ روزه گرفتن ضرر نداشته باشد
اگر انسان احتمال بدهد كه روزه برايش ضرر دارد
كسى كه عقيدهاش اين است كه روزه براى او ضرر ندارد، اگر روزه بگيرد
هشتم ـ مسافر نباشد
نهم ـ روزهی واجب نداشته باشد
دهم ـ نیت صحیح داشته باشد
از قلب گذراندن نیت
وقت نیت روزه ماه رمضان
وقت نیت روزه واجب معین غیر روزه ماه رمضان
وقت نیت روزه واجب غیر معین مانند روزه قضا و کفاره
وقت نیت روزه مستحبی
یقین از اینکه تمام مدت روزه بوده است
معین نمودن روزه در ماه رمضان
اگر روزهدار بخواهد غير روزه رمضان، روزه واجب ديگرى بگيرد
اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نيت روزه غير رمضان كند
اگر به نیت روزی اشتباه از ماه روزه بگیرد
اگر پيش از اذان صبح نيت كند و بخوابد و بعد از مغرب بيدار شود
كسى كه پيش از اذان صبح بدون نيت روزه خوابيده است
اگر نداند يا فراموش كند كه ماه رمضان است و پيش از ظهر ملتفت شود
روزى را كه انسان شك دارد آخر شعبان است يا اول رمضان
اگر روزى را كه شك دارد آخر شعبان است يا اول رمضان به نيت روزه قضا روزه بگيرد
اگر در روزه واجب معينى مثل روزه رمضان مردد شود كه روزه خود را باطل كند يا نه
انجام مبطلات روزه در روزه مستحب و روزه واجبى كه وقت آن معين نيست
كسى كه براى بهجا آوردن روزه ميتى اجير شده، اگر روزه مستحبى بگيرد
چیزهای باطل کننده روزه
اول ـ خوردن و آشاميدن
اگر موقعى كه مشغول غذا خوردن است بفهمد صبح شده
اگر روزهدار سهواً چيزى بخورد يا بياشامد
استعمال آمپول
اگر روزهدار چيزى را كه لاى دندان مانده است عمداً فرو ببرد
لزوم خلال دندانها پیش از اذان
فرو بردن آب دهان
فرو بردن اخلاط سر و سينه
اگر روزهدار به قدرى تشنه شود كه بترسد از تشنگى بميرد
جويدن غذا براى بچه يا پرنده و چشيدن غذا و مانند اينها
اگر ضعف او به قدرى است كه معمولا نمىشود آن را تحمل كرد
دوم ـ آمیزش
اگر كمتر از مقدار ختنهگاه داخل شود
اگر شك كند كه به اندازه ختنهگاه داخل شده يا نه و قصد دخول هم نداشته
اگر فراموش كند كه روزه است و جماع نمايد يا با او جماع نمايند
سوم ـ استمناء
اگر بىاختيار منى از او بيرون آيد
روزهدار بداند كه اگر در روز بخوابد محتلم مىشود
اگر روزهدار در حال بيرون آمدن منى از خواب بيدار شود
ستبراء كردن روزهدارى كه محتلم شده
اگر روزهدارى كه محتلم شده بداند منى در مجرى مانده
اگر کسی به قصد بيرون آمدن منى با كسى بازى و شوخى كند
اگر روزهدار بدون قصد بيرون آمدن منى با كسى بازى و شوخى كند و از او منی بیرون آید
چهارم ـ دروغ بستن به خداوند متعال و پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و ائمه اطهار عليهم السلام
اگر چيزى را به اعتقاد اين كه راست است از قول خدا يا پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم نقل كند و بعد بفهمد دروغ بوده
اگر بداند دروغ بستن به خدا و پيغمبر (ص) روزه را باطل مىكند و چيزى را كه مىداند دروغ است به آنان نسبت دهد
اگر دروغى را كه ديگرى ساخته عمداً به خدا و پيغمبر(ص) و جانشينان پيغمبر (ص) نسبت دهد
گر از روزهدار بپرسند كه آيا پيغمبر (ص) چنين مطلبى فرمودهاند؟ و اشتباه پاسخ دهد
اگر از قول خدا يا پيغمبر (ص) حرف راستى را بگويد بعد بگويد دروغ گفتم
اگر بخواهد خبرى را كه نمىداند راست است يا دروغ نقل كند
پنجم ـ رساندن غبار غليظ به حلق
اگر به واسطه باد غبار غليظى پيدا شود و انسان مواظبت نکند
دود سيگار و تنباكو و مانند اينها
اگر مواظبت نكند و غبار يا بخار يا دود و مانند اينها داخل حلق شود
اگر فراموش كند كه روزه است و مواظبت نكند، يا بىاختيار غبار و مانند آن به حلق او برسد
ششم ـ فرو بردن سر در آب
اگر نصف سر را يك دفعه و نصف ديگر آن را دفعه ديگر در آب فرو برد
اگر قصد داشت كه سر را زير آب فرو ببرد و شك كرد كه تمام سر زير آب رفت يا نه
اگر تمام سر زير آب برود ولى مقدارى از موها بيرون بماند
اگر سر را در گلاب فرو برد
اگر روزهدار بىاختيار در آب بيفتد و تمام سر او را آب بگيرد
اگر با اطمينان به اين كه آب، سر او را نمىگيرد خود را در آب بيندازد
اگر فراموش كند كه روزه است و سر را در آب فرو برد
اگر فراموش كند كه روزه است و به نيت غسل سر را در آب فرو برد
اگر بداند كه روزه است و عمداً براى غسل سر را در آب فرو برد
اگر براى آنكه كسى را از غرق شدن نجات دهد سر را در آب فرو برد
هفتم ـ باقى ماندن بر جنابت تا اذان صبح
اگر در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نكند و تيمم هم ننمايد ولى از روى عمد نباشد
چنانچه عمداً غسل نكند تا وقت تنگ شود
اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش كند و بعد از يك روز يادش بيايد
كسى كه در شب ماه رمضان براى هيچ كدام از غسل و تيمم وقت ندارد
اگر گمان كند كه به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب كند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده
کسى كه در شب ماه رمضان جنب است و مىداند كه اگر بخوابد تا صبح بيدار نمىشود
جنب اگر عادت و اطمينان به بيدار شدن قبل از اذان صبح ندارد
اگر عادت و اطمينان به بيدار شدن پيش از اذان صبح را دارد
كسى كه در شب ماه رمضان جنب است
چنانچه نخواهد بعد از بيدار شدن غسل كند
چنانچه فرد جنب دوباره بخوابد و تا اذان بيدار نشود
خواب اول محتلم
اگر روزهدار در روز محتلم شود
اگر در ماه رمضان بعد از اذان صبح بيدار شود و ببيند محتلم شده
كسى كه مىخواهد قضاى روزه رمضان را بگيرد، اگر تا اذان صبح جنب بماند
کسى كه مىخواهد قضاى روزه رمضان را بگيرد اگر بعد از اذان صبح بيدار شود و ببيند محتلم شده
اگر در روزه واجبى غير روزه رمضان و قضاى آن تا اذان صبح جنب بماند
هشتم ـ باقی ماندن زن بر حیض و نقاس تا اذان صبح
اگر زن پيش از اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و براى غسل وقت نداشته باشد
اگر زن نزديك اذان صبح از حيض يا نفاس پاك شود و براى هيچ كدام از غسل و تيمم وقت نداشته باشد
اگر زن بعد از اذان صبح از خون حيض يا نفاس پاك شود
اگر زن غسل حيض يا نفاس را فراموش كند
اگر زن در غسل كردن كوتاهى كند و تا اذان غسل نكند
اگر زنى كه در حال استحاضه است
كسى كه مس ميت كرده
نهم ـ اماله كردن با چيزهاى روان
دهم ـ قی کردن
اگر در شب چيزى بخورد كه مىداند به واسطه خوردن آن، در روز بىاختيار قى مىكند
اگر روزهدار بتواند از قى كردن خوددارى كند
اگر مگس در گلوى روزهدار برود
اگر روزهدار سهواً چيزى مانند غذا را به حلق برساند و بتواند آن را بيرون آورد
اگر يقين داشته باشد كه به واسطه آروغ زدن، چيزى از گلو بيرون مىآيد
اگر آروغ بزند و چيزى در گلو يا دهانش بيايد
احكام مبطلات روزه
اگر انسان از روى اختيار كارى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد
اگر به خيال اين كه روزهاش باطل شده عمداً دوباره يكى از مبطلات را بهجا آورد،
اگر چيزى به زور در گلوى روزهدار بريزند
رفتن به جایی که مجبورش كنند كه خودش روزه خود را باطل كند
امور مکروه براى روزهدار
احکام روزه قضا
بعضی از مواردی که قضای روزه، لازم نیست
اگر ديوانه عاقل شود
اگر فرد بالغ شود
اگر کافر مسلمان شود
اگر فرد بیهوش، از حالت بیهوشی خارج شود
اگر به واسطه مرض روزه رمضان را نگيرد و پيش از تمام شدن رمضان بميرد
اگر مرض او تا رمضان سال بعد طول بكشد
مواردی که قضا و کفاره روزه، لازم است
اگر به واسطه ندانستن مسأله كارى انجام دهد كه روزه را باطل مىكند
اگر انسان شك كند كه مغرب شده يا نه
مواردی که فقط قضای روزه، لازم است
اگر غير آب چيز ديگرى را در دهان ببرد و بىاختيار فرو رود يا آب داخل بينى كند و بىاختيار فرو رود
مضمضه زياد براى روزهدار
اگر به واسطه مضمضه بىاختيار يا از روى فراموشى آب وارد گلويش مىشود
اگر يقين كند كه صبح نشده و كارى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد
احکام دیگر روزه قضا
اگر كافر پيش از ظهر روز ماه رمضان مسلمان شود
روزهاى كه از انسان به واسطه مستى فوت شده
اگر براى عذرى چند روز روزه نگيرد و بعد شك كند كه چه وقت عذر او بر طرف شده
اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد
اگر قضاى روزه چند رمضان بر او واجب باشد و در نيت معين نكند
باطل کردن اگر وقت قضاى روزه او تنگ نباشد
باطل کردن روزه اگر قضاى روزه ميتى را گرفته باشد
احکام روزه قضای پدر و مادر
کفارههای روزه
کفاره افطار عمدی
كسى كه كفاره افطار عمدی روزه رمضان بر او واجب است
كسى كه مىخواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد
نبود روز حرام برای روزه در دوماه کفاره روزه رمضان
كسى كه بايد پىدرپى روزه بگيرد، اگر در بين آن بدون عذر يك روز روزه نگيرد
اگر در بين روزهايى كه بايد پىدرپى روزه بگيرد عذرى مثل حيض يا نفاس براى او پيش آيد
اگر به چيز حرامى روزه خود را باطل كند
اگر روزهدار دروغى را به خدا و پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم نسبت دهد
اگر روزهدار در يك روز ماه رمضان چند مرتبه جماع كند
اگر روزهدار در يك روز ماه رمضان چند مرتبه غير جماع كار ديگرى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد
اگر روزهدار غير از جماع كار ديگرى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد و بعد با حلال خود جماع نمايد
اگر روزهدار غير از جماع كار ديگرى كه حلال است و روزه را باطل مىكند انجام دهد
اگر انسان نیت روزه رمضان را عمداً نداشته باشد
اگر روزهدار آروغ بزند و چيزى در دهانش بيايد
اگر به گفته كسى كه مىگويد مغرب شده و اعتماد به گفته او نیست افطار كند
كسى كه عمداً روزه خود را باطل كرده اگر بعد از ظهر مسافرت كند
اگر عمداً روزه خود را باطل كند و بعد عذرى براى او پيدا شود
اگر يقين كند كه روز اول ماه رمضان است و عمداً روزه خود را باطل كند بعد معلوم شود كه آخر شعبان بوده
اگر انسان شك كند كه آخر رمضان است يا اول شوال و عمداً روزه خود را باطل كند
اگر روزهدار در ماه رمضان با زن خود كه روزهدار است جماع كند
اگر زنى شوهر روزهدار خود را مجبور كند كه جماع نمايد
اگر در بين جماع، زن راضى شود
اگر روزهدار در ماه رمضان با زن روزهدار خود كه خواب است جماع نمايد
اگر مرد زن خود را مجبور كند كه غير جماع كار ديگرى كه روزه را باطل مىكند بهجا آورد
كسى كه به واسطه مسافرت يا مرض روزه نمىگيرد
كسى كه بايد براى كفاره يك روز شصت فقير را طعام بدهد
اگر نذر كند كه روز معينى را روزه بگيرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه خود را باطل كند
كسى كه قضاى روزه رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمداً كارى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد
کفاره عذر
اگر به واسطه مرضى روزه رمضان را نگيرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بكشد
اگر به واسطه عذری غیر از بیماری روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقى بماند
اگر به واسطه مرضى روزه رمضان را نگيرد و بعد از رمضان مرض او بر طرف شود ولى عذر ديگرى پيدا كند
اگر مرض انسان چند سال طول بكشد
کفاره تاخیر
اگر در قضاى روزه كوتاهى كند تا وقت تنگ شود و در تنگى وقت عذرى پيدا كند
اگر قضاى روزه رمضان را چند سال تأخير بيندازد
اگر روزه رمضان را عمداً نگيرد
احکام دیگر کفاره روزه
کوتاهی در انجام کفاره
اگر كفاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را بهجا نياورد
كسى كه بايد براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد
احكام روزه مسافر
روزه مسافرى كه بايد نمازهاى چهار ركعتى را در سفر دو ركعت بخواند
مسافرت در ماه رمضان
اگر غير روزه رمضان روزه معين ديگرى بر انسان واجب باشد
اگر نذر كند روزه بگيرد و روز آن را معين نكند
روزه در مدینه طیبه
كسى كه نمىداند روزه مسافر باطل است اگر در سفر روزه بگيرد
اگر فراموش كند كه مسافر است
اگر روزهدار بعد از ظهر مسافرت نمايد
اگر مسافر پيش از ظهر به وطنش برسد
اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد
جماع مسافر در ماه رمضان
كسانى كه روزه بر آنها واجب نيست
کسى كه به واسطه پيرى نمىتواند روزه بگيرد
کسى كه به واسطه پيرى روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگيرد
اگر انسان مرضى دارد كه زياد تشنه مىشود و نمىتواند تشنگى را تحمل كند
زنى كه زاييدن او نزديك است
زنى كه بچه شير مىدهد
اقسام روزه
روزههای واجب
روزههای مستحب
روزههاى حرام
روزههاى مكروه
چند حکم متفرقه روزه
خواندن نماز مغرب و عشا پیش از افطار
راههای ثابت شدن اول ماه
اگر حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است
اثبات اول ماه با پيشگويى منجمين
بلند بودن ماه يا دير غروب كردن آن
اگر اول ماه رمضان براى كسى ثابت نشود و روزه نگيرد
حکم مردم شهرهای دیگر اگر در شهرى اول ماه ثابت شود
اثبات اول ماه با تلگرام
روزى را كه انسان نمىداند آخر رمضان است يا اول شوال
اگر زندانى نتواند به ماه رمضان يقين كند
تعریف روزه
شرایط واجب شدن روزه
شرایط صحیح بودن روزه
چیزهای باطل کننده روزه
احكام مبطلات روزه
امور مکروه براى روزهدار
احکام روزه قضا
کفارههای روزه
احكام روزه مسافر
كسانى كه روزه بر آنها واجب نيست
اقسام روزه
چند حکم متفرقه روزه
راههای ثابت شدن اول ماه
احکام خمس
موارد خمس
1ـ منفعت کسب و غیر کسب
اگر از غیر کسب مالى به دست آورد
مهرى را که زن مىگیرد و مالى را که مرد عوض طلاق خلع اخذ مىنماید
اگر مالى به ارث به او برسد و بداند کسى که این مال از او به ارث رسیده خمس آن را نداده
اگر بواسطه قناعت کردن یا سخت گرفتن بر خود یا خانوادهاش، چیزى از مخارج سال انسان زیاد بیاید
کسی که دیگری تمام مخارج زندگی او را میدهد
اگر بعد از دادن زکات از مخارج سال زیاد بیاید
چنانچه در ملک وقف شده زراعت و درختکارى کنند و از آن، چیزى به دست آورند
اگر مالى را که فقیر بابت خمس و زکات و صدقه مستحبى گرفته از مخارج سالش زیاد بیاید
اگر با عین پولِ خمس نداده جنسى را بخرد
اگر جنسى را بخرد و بعد از معامله قیمت آن را از پول خمس نداده بدهد
اگر مالى را که خمس آن داده نشده بخرد
اگر چیزى را که خمس آن داده نشده به کسى ببخشند
اگر از کافر یا کسى که به دادن خمس عقیده ندارد، مالى به دست انسان آید
گذشت یک سال از زمان کسب درآمد برای خمس
پرداخت خمس در بین سال
اگر منفعتى به دست آورد و در بین سال بمیرد
اگر قیمت جنسى که براى تجارت خریده بالا رود و آن را نفروشد و در بین سال قیمتش پایین آید
اگر قیمت جنسى را که براى تجارت خریده بالا رود و به امید این که قیمت آن بالاتر رود، تا بعد از تمام شدن سال آن را نفروشد و قیمتش پایین آید
اگر غیر مال التجاره مالى داشته باشد که خمسش را داده
اگر باغى احداث کند براى آنکه بعد از بالا رفتن قیمتش بفروشد
اگر درخت بید و چنار و مانند اینها را بکارد، سالى که موقع فروش آنها است
کسى که چند رشته کسب دارد
خرجهایى را که انسان براى به دست آوردن فایده مىکند
خمس آنچه از منافع کسب در بین سال به مصرف خوراک و پوشاک و اثاثیه و خرید منزل و عروسى و جهیزیه دختر و زیارت و مانند اینها مىرساند
مالى را که انسان به مصرف نذر و کفاره مىرساند
اگر انسان در شهرى باشد که معمولا هر سال مقدارى از جهیزیه دختر را تهیه مىکنند
هزینه سفر حج و زیارتهاى دیگر اگر از درآمد همان سال باشد
کسى که از کسب و تجارت فایدهاى برده، اگر مال دیگرى هم دارد که خمس آن واجب نیست
اگر آذوقهاى که براى مصرف سالش خریده، در آخر سال زیاد بیاید
اگر از منفعت کسب، پیش از دادن خمس، اثاثیهاى براى منزل بخرد
اگر در یک سال منفعتى نبرد
اگر در اول سال منفعتى نبرد و از سرمایه خرج کند و پیش از تمام شدن سال منفعتى به دستش آید
اگر مقدارى از سرمایه یک رشته کسب به تلف یا ضرر در معامله بدون تقصیر کم شود
اگر غیر از سرمایه چیز دیگرى از مالهاى او از بین برود
اگر در اول سال براى مخارج خود قرض کند و پیش از تمام شدن سال منفعتى ببرد
اگر در تمام سال منفعتى نبرد و براى مخارج خود قرض کند
اگر براى زیاد کردن مال یا خریدن ملکى که به آن احتیاج ندارد قرض کند
دادن خمس هر چیز را از همان چیز
تصرف در مالى که خمس آن واجب شده بدون اذن حاکم شرعى
به ذمه گرفتن خمس زمانی که شخص خمس را بدهکار است
اگر با اذن حاکم شرع خمس را به ذمه بگیرد
کسى که با دیگرى شریک است اگر خمس منافع خود را بدهد و شریک او ندهد
اگر بچه صغیر سرمایهاى داشته باشد و از آن منافعى به دست آید
تصرف در مالی که یقین دارد خمسش را نداده
کسى که از اول تکلیف خمس نداده، اگر ملکى بخرد و قیمت آن بالا رود
کسى که از اول تکلیف خمس نداده اگر از منافع کسب، چیزى که به آن احتیاج ندارد خریده
2ـ معدن
نصاب معدن
اگر استفادهاى که از معدن برده به قیمت آن به 15 مثقال طلا نرسد
احتیاط لازم در گِل سرشور و گچ و آهک و گِل سرخ
خمس کسى که از معدن چیزى به دست مىآورد
اگر نداند چیزى را که از معدن بیرون آورده به 15 مثقال طلا مىرسد یا نه
اگر چند نفر چیزى از معدن بیرون آورند
اگر معدنى را که در ملک دیگرى است بدون اجازه او بیرون آورد
3ـ گنج
اگر انسان در زمینى که ملک کسى نیست گنجى پیدا کند
نصاب گنج
اگر در زمینى که از دیگرى خریده گنجى پیدا کند و بداند مال کسانى که قبلا مالک آن زمین بودهاند نیست
اگر در ظرفهاى متعددى که در یک جا دفن شده مالى پیدا کند
اگر دو نفر گنجى پیدا کنند که قیمت آن به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا برسد
اگر کسى حیوانى را از قبیل چهارپایان بخرد و در شکم آن مالى پیدا کند
4ـ مال حلال مخلوط به حرام
اگر انسان مقدار حرام را بداند ولى صاحب آن را نشناسد
اگر انسان مقدار حرام را نداند ولى صاحبش را بشناسد
اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد که مقدار حرام بیشتر از خمس بوده
اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد از آن صاحبش معلوم شود
اگر انسان بداند که صاحب مال حرام از چند نفر معین بیرون نیست ولى نتواند بفهمد کیست
5ـ جواهرى که به فرو رفتن در دریا به دست مىآید
اگر بدون فرو رفتن در دریا به وسیله اسبابى جواهر بیرون آورد
خمس ماهى و حیوانات دیگرى که انسان با فرو رفتن و یا بدون فرو رفتن در دریا مىگیرد
اگر انسان بدون قصد این که چیزى از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود و اتفاقاً جواهرى به دستش آید
اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانى را بیرون آورد و در شکم آن جواهرى پیدا کند
اگر در رودخانههاى بزرگ فرو رود و جواهرى بیرون آورد
اگر در آب فرو رود و مقدارى عنبر بیرون آورد
کسى که کسبش غواصى یا بیرون آوردن معدن است
اگر بچهاى معدنى را بیرون آورد یا مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد
6ـ غنیمت
7ـ زمینی که کافر ذمی از مسلمان بخرد
اگر کافر ذمى زمینى را که از مسلمان خریده و خمسش را نداده به مسلمان دیگرى بفروشد
اگر کافر ذمى موقع خرید زمین شرط کند که خمس ندهد یا شرط کند که فروشنده خمس آن را بدهد
اگر مسلمان زمینى را به غیر خرید و فروش، ملک کافر کند
اگر کافر ذمى صغیر باشد و ولىّ او برایش زمینى بخرد
مصرف خمس
شرایط کسانی که مستحق سهم ساداتاند
اول ـ سید بوده و سیادتش از طرف پدر باشد
راههای اثبات سیادت
دوم و سوم ـ فقیر یا ابن سبیل باشد
راههای اثبات فقر
چهارم ـ شیعه دوازده امامی باشد
پنجم ـ موجب کمک به گناه نباشد
ششم ـ متجاهر به فسق نباشد
هفتم ـ واجب النفقه خمس دهنده نباشد
اگر مخارج سید و سیدهاى که زوجه انسان نیست بر انسان واجب باشد
سید فقیرى که مخارجش بر دیگرى واجب است
هشتم ـ بنابر احتیاط واجب بیشتر از مخارج یک سال خمس داده نشود
احکام مصرف خمس
اگر در شهر انسان سید مستحقى نباشد و احتمال هم ندهد که پیدا شود
هرگاه در شهر خودش مستحقى نباشد ولى احتمال دهد که پیدا شود
بردن خمس به شهر دیگر اگر در شهر خودش مستحق پیدا شود
اگر با اذن حاکم شرع خمس را به شهر دیگر ببرد و از بین برود
اگر خمس را از خود مال ندهد و از جنس دیگر بدهد
کسى که از مستحق طلبکار است و مىخواهد طلب خود را بابت خمس حساب کند
مستحق خمس را بگیرد و به مالک ببخشد
موارد خمس
مصرف خمس
احکام زکات مال
موارد وجوب زکات مال
زکات سلت و علس
شرايط واجب شدن زکات
شرایط عمومی
اول ـ مال زکوی دارای مالک باشد
دوم، سوم و چهارم ـ مالک آن، بالغ و عاقل و آزاد باشد
صاحب گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره باید در تمام سال عاقل باشد
موقع واجب شدن زکات گندم و جو و خرما و کشمش
اگر صاحب گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در مقدارى از سال مست يا بيهوش شود
شرط بالغ بودن مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره
اگر موقع واجب شدن زکات گندم و جو و خرما و کشمش صاحب آنها بالغ باشد
پنجم ـ مالک از تصرف در مال زکوی، شرعا ممنوع نباشد
مالى را که از انسان غصب کردهاند و نمىتواند در آن تصرف کند
ششم ـ مال زکوی، عین شخصی باشد نه کلی در ذمه
هفتم ـ مال زکوی به حد نصاب رسیده باشد
زکات گندم و جو و خرما و کشمش
شرایط اختصاصی
اول ـ غلات چهارگانه، در زمان واجب شدن زکات در ملکیت شخص باشد
اگر بعد از آنکه زکات گندم و جو و خرما و انگور واجب شد، زراعت و درخت را بفروشد
دوم ـ غلات چهارگانه، به حد نصاب برسد
معیار در تعیین مقدار نصاب غلات چهارگانه، خشک بودن آنها میباشد
اگر گندم و جو و خرما را پيش از خشک شدن مصرف کند
زکات خرمايى که تازه آن را مىخورند و اگر بماند خيلى کم مىشود يا بعد از خشک شدن به آن خرما نمىگويند
چنانچه به قصد زکات از خرما یا انگور تازه به قدری به مستحق بدهد
اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد
زمان واجب شدن زکات غلات چهارگانه
زمان وجوب پرداخت زکات غلات چهارگانه
زمان پرداخت زکات در خرما
زمان پرداخت زکات در کشمش
مقدار زکات غلات چهارگانه
اگر گندم و جو و خرما و انگور مقدارى از باران، يا نهر، يا رطوبت زمين استفاده کند
اگر گندم و جو و خرما و انگور، هم از آب باران مشروب شود و هم از آب دلو
اگر شک کند آب باران غلبه داشته است یا نه
اگر در آبیاری به آب دلو احتیاج نباشد ولی استفاده شود
اگر زراعتى را با دلو آبيارى کنند و در زمينى پهلوى آن زراعتى کنند که از رطوبت آن زمين استفاده نمايد
مخارج و هزینههای محصول زکوی
تخمى را که به مصرف زراعت رسانده
اگر زمین و وسایل زراعت یا یکی از این دو ملک خود او باشد
اگر درخت انگور یا خرما را بخرد
اگر زمینی را بخرد و در آن زمین گندم یا جو بکارد
کسی که بدون گاو و چیزهای دیگری که برای زراعت لازم است میتواند زراعت کند
کسی که بدون گاو و چیزهای دیگری که برای زراعت لازم است نمیتواند زراعت کند
اگر در یک زمین جو و گندم و چیزی مثل برنج و لوبیا که زکات آن واجب نیست بکارد
اگر برای شخمزدن یا کار دیگری که تا چند سال برای زراعت فایده دارد خرید کند
احکام دیگر زکات غلات چهارگانه
اگر پيش از دادن زکات از انگور و خرما و غوره آنها و از جو و گندم بيشتر از مقدار متعارف، مصرف کند
کسى که از طرف حاکم شرع مأمور جمعآورى زکات است
اگر انسان گندم يا جو يا خرما يا انگور را بخرد و شک کند که فروشنده زکات داده يا نه
اگر چندسال نزد او بماند
اگر انسان در چند شهر که فصل آنها با یکدیگر اختلاف دارد محصول داشته باشد
اگر درخت خرما یا انگور در یک سال دو مرتبه میوه دهد
اگر بعد از آنکه زکات گندم و جو و خرما و انگور واجب شد مالک آن بميرد
اگر کسی که بدهکار است و مالی هم دارد که زکات آن واجب شده بمیرد
اگر بمیرد و پیش از آنکه زکات اینها واجب شود، ورثه قرض او را از مال دیگر بدهند
دادن زکات جنس خوب از جنس بد
زکات طلا و نقره
شرایط اختصاصی
اول ـ طلا یا نقره به حد نصاب برسد
نصاب نقره
پرداخت همه ساله زکات طلا و نقره تا وقتی از نصاب اول کم نشده
دوم ـ طلا یا نقره مسکوک بوده و معامله با آن رایج باشد
زکات طلا و نقره سکه داری که زن برای زینت به کار میبرد
اگر طلا و نقره هیچکدام به اندازه نصاب اول نباشد
سوم ـ شخص یک سال ـ با وجود سایر شرایط عمومی و اختصاصی ـ مالک طلا یا نقره باشد
زمان وجوب پرداخت زکات طلا و نقره
احکام دیگر زکات طلا و نقره
اگر در ماه دوازدهم، پول طلا و نقره را آب کند
اگر طلا و نقرهای که دارد خوب و بد داشته باشد
طلا و نقرهای که بیشتر از اندازه معمول فلز دیگر دارد
اگر طلا و نقرهای که دارد به مقدار معمول فلز دیگر به آن مخلوط باشد
اگر در بین یازده ماه، طلا و نقرهای را که دارد با طلا یا نقره یا چیز دیگر عوض نماید
زکات شتر، گاو و گوسفند
شرایط اختصاصی
اول ـ تعداد حیوانات مذکور به حد نصاب برسد
زکات بین دو نصاب
نصاب گاو
زکات بین سی و چهل
نصاب گوسفند
زکات بین دو نصاب واجب نیست در نصاب گوسفند
دوم ـ شخص یک سال ـ با وجود سایر شرایط عمومی و اختصاصی ـ مالک حیوانات مذکور باشد
سوم ـ حیوانات مذکور در تمام سال بیکار باشند
چهارم ـ حیوانات مذکور در تمام سال از چراگاههای طبیعی واقع در بیابان و مانند آن، چرا نمایند
اگر انسان برای شتر و گاو و گوسفند خود چراگاهی را که کسی نکاشته بخرد
زمان وجوب پرداخت زکات شتر و گاو و گوسفند
احکام دیگر زکات شتر و گاو و گوسفند
نر یا ماده بودن شتر و گاو و گوسفند
یک جنس بودن گاو و گاومیش در زکات
سن گوسفندی که به عنوان زکات داده می شود
اگر قیمت گوسفند از قیمت گوسفندهای متوسط در بین نصاب کمتر باشد
اگر چند نفر با هم شریک باشند
اگر یک نفر در چند جا گاو یا شتر یا گوسفند داشته باشد
اگر گاو و گوسفند و شتری که دارد مریض و معیوب باشند
دادن زکات از خود گوسفندو گاو و شتر مریض یا معبوب
اگر پیش از تمامشدن ماه یازدهم، گاو و گوسفند و شتری را که دارد با چیز دیگر عوض کند
اگر زکات گاو و گوسفند و شتر را از مال دیگرش بدهد
موارد مصرف زکات
اول و دوم ـ فقیر و مسکین
بيشتر نبودن زکات از مخارج یک سال فقیر و عيالاتش
اگر شک کند که آنچه باقی مانده به اندازه مخارج بقیه سال او هست یا نه
صنعتگر یا مالک یا تاجری که درآمد او از مخارج سالش کمتر است
فقیری که خرج سال خود و عیالاتش را ندارد
فقیری که یاد گرفتن صنعت برای او مشکل نیست
کسی که قبلاً فقیر بوده و میگوید: فقیرم
کسی که میگوید فقیرم و قبلاً فقیر نبوده
اگر کسی که باید زکات بدهد از فقیری طلبکار باشد
اگر فقیر بمیرد و مال او به اندازه قرضش نباشد
اعلام چیزی که داده میشود به عنوان زکات
اگر به خیال این که کسی فقیر است به او زکات بدهد و بعد بفهمد فقیر نبوده
سوم ـ عامل و کارگزار زکات
چهارم ـ کفاری که دادن زکات به آنان موجب تمایلشان به اسلام میشود
پنجم ـ خریداری بنده برای آزادکردن آن
ششم ـ بدهکار (غارم)
خرج زکات در راه معصیت از سهم بدهکاران
بخشیدن بدهی به عنوان زکات
هفتم ـ سبیل الله
هشتم ـ ابن السبیل (مسافر در راه مانده)
شرایط کسانی که مستحق زکاتاند
اول ـ شیعه دوازده امامی باشد
اگر طفل یا دیوانهای از شیعه، فقیر باشد
اگر به ولیّ طفل و دیوانه از شیعه فقیر دسترسی ندارد
دوم ـ زکات را در معصیت مصرف نکند
سوم ـ آشکارا معصیت کبیره را بهجا نیاورد
چهارم ـ واجب النفقه زکاتدهنده نباشد
به کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد
اگر انسان زکات به پسرش بدهد که خرج زن و نوکر و کلفت خود نماید
اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد
زکات به پسرش که متمکن از مخارج ازدواج نباشد
زکات به زنی که شوهرش مخارج او را میدهد
زکات به زنی که صیغه شده
زکات زن به شوهر فقیر
پنجم ـ زکاتدهنده در صورت سید بودن زکاتگیرنده، سید نباشد
به کسی که معلوم نیست سید است یا نه
نیت زکات
اگر مقداری زکات بدهد و نیت هیچکدام از زکات مال ها را نکند
اگر کسی را در دادن زکات وکیل کند
اگر مالک یا وکیل او بدون قصد قربت زکات را به فقیر بدهد
مسائل متفرقه زکات
زکات موقعی که گندم و جو را از کاه جدا میکنند و موقع خشک شدن خرما و انگور
خرید ملک از زکات
پرداخت فوری زکات بعد از جداکردن آن
اگر به واسطه کوتاهی زکات از بین برود
اگر زکات را ندهد و بدون آنکه در نگهداری آن کوتاهی کند از بین برود
اگر زکات را از خود مال کنار بگذارد
برداشتن زکات برای خود
اگر از زکاتی که کنار گذاشته منفعتی حاصل شود
اگر موقعی که زکات را کنار میگذارد مستحقی حاضر باشد
اگر با عين مالى که براى زکات کنار گذاشته براى خودش تجارت کند
اگر پیش از آنکه زکات بر او واجب شود، چیزی بابت زکات به فقیر بدهد
فقیری که میداند زکات بر انسان واجب نشده، اگر چیزی بابت زکات بگیرد
فقیری که نمیداند زکات بر انسان واجب نشده، اگر چیزی بابت زکات بگیرد
اگر در شهر کسی که میخواهد زکات بدهد مستحقی نباشد
بردن زکات به شهر دیگر اگر در شهر خودش مستحق پیدا شود
اجرت وزنکردن و پیمانهنمودن
کسی که 2 مثقال و 15 نخود نقره یا بیشتر از بابت زکات بدهکار است
اگر شک کند زکاتی را که بر او واجب بوده داده یا نه
اگر فقیر زکات را به کمتر از مقدار آن صلح کند
وقف قران یا کتاب دینی از زکات
زکات گرفتن فقیر برای حج و زیارت
اگر مالک، فقیری را وکیل کند که زکات مال او را بدهد
اگر فقیر، شتر و گاو و گوسفند و طلا و نقره را بابت زکات بگیرد
اگر دو نفر در مالی که زکات آن واجب شده با هم شریک باشند
کسی که خمس یا زکات بدهکار است، و کفاره و نذر و مانند اینها هم بر او واجب است و قرض هم دارد
کسی که خمس و زکات بدهکار است اگر بمیرد و مال او برای همه کافی نباشد
زکات به کسی که مشغول تحصیل علم است
مستحبات و مکروهات مرتبط با پرداخت زکات
آشکارا دادن زکات
درخواست فروش زکاتی که به مستحق داده اند
زکات فطره
شرایط واجب شدن زکات فطره
کسی که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسبی هم ندارد
اگر کسی موقع مغرب شب عید فطر دیوانه باشد
اگر پیش از مغرب یا مقارن آن بچه بالغ شود یا دیوانه عاقل گردد یا فقیر غنی شود
اگر تا پیش از ظهر روز عید شرطهای واجبشدن فطره در او پیدا شود
کافری که بعد از مغرب شب عید فطر مسلمان شده
نانخور و احکام آن
اگر کسی را که نانخور او است و در شهر دیگر است وکیل کند که از مال او فطره خود را بدهد
فطره مهمانی که پیش از مغرب شب عید فطر با رضایت صاحبخانه وارد شده
مهمانی که پیش از مغرب شب عید فطر بدون رضایت صاحبخانه وارد می شود و مدتی نزد او میماند
فطره مهمانی که بعد از مغرب شب عید فطر وارد میشود
زنی که شوهرش مخارج او را نمیدهد، چنانچه نانخور کسی دیگر باشد
فطره طفلی که از مادر یا دایه شیر میخورد
اگر انسان کسی را اجیر نماید و شرط کند که مخارج او را بدهد
اگر بعد از مغرب شب عید فطر بچهدار شود، یا کسی نانخور او حساب شود
اگر انسان نانخور کسی باشد و پیش از مغرب یا مقارن آن نانخور کسی دیگر شود
کسی که دیگری باید فطره او را بدهد
اگر فطره انسان بر کسی واجب باشد و او فطره را ندهد
اگر کسی که فطره او بر دیگری واجب است خودش فطره را بدهد
اگر کسی بعد از مغرب شب عید فطر بمیرد
شرایط مالی که بابت زکات فطره داده میشود
اول ـ فطریه برای هر نفر یک صاع از طعام باشد
دوم ـ مقدار صاع در نظر گرفته شده برای هر نفر از یک جنس باشد
سوم ـ فطریه معیوب نباشد
چهارم ـ مقدار صاع در نظر گرفته شده برای هر نفر با شیء دیگر مخلوط نباشد
پنجم ـ فطریه از مال حلال باشد
زمان ادای زکات فطره یا کنار گذاشتن آن
اگر به نیت فطره مقداری از مال خود را کنار بگذارد و تا ظهر روز عید به مستحق ندهد
اگر پیش از ماه رمضان فطره را بدهد
اگر موقعی که دادن زکات فطره واجب است فطره را ندهد و کنار هم نگذارد
سایر احکام مربوط به کنار گذاشتن زکات فطره
اگر انسان مالی داشته باشد که قیمتش از فطره بیشتر است
اگر فطره را برای خودش بردارد و مال دیگری را بگذارد
مصرف زکات فطره و شرایط مستحق آن
شرایط کسانی که مستحق زکات فطرهاند
اول و دوم ـ فقیر و شیعه دوازده امامی باشد
سوم و چهارم ـ شرابخور نباشد و آشکارا معصیت نکند
پنجم ـ در معصیت مصرف نکند
ششم ـ زکاتدهنده در صورت سید بودن زکاتگیرنده، سید نباشد
فطره کمتراز یک صاع به فقیر
دادن فطره به طفل شیعه فقیر
فطره به کسی میگوید فقریم
نیت زکات فطره
تلف شدن زکات فطره
اگر مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود
انتقال زکات فطره از محل زکاتدهنده بهجای دیگر
مستحبات زکات فطره
اگر فقیر فقط به اندازه یک صاع که تقریباً سه کیلو است گندم و مانند آن دارد
موارد وجوب زکات مال
شرايط واجب شدن زکات
زکات گندم و جو و خرما و کشمش
زکات طلا و نقره
زکات شتر، گاو و گوسفند
موارد مصرف زکات
شرایط کسانی که مستحق زکاتاند
نیت زکات
مسائل متفرقه زکات
زکات فطره
احکام حج
شرایط واجب شدن حج
شرایط محقق شدن استطاعت
اول ـ توانایی مالی
کسی که بدون خانه ملکی رفع احتیاجش نمیشود
اگر برای تجارت مثلاً تا جده برود و مالی به دست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکه رود مستطیع باشد
دوم ـ توانایی بدنی
سوم ـ باز بودن راه و ایمن بودن آن
چهارم ـ وسعت داشتن وقت
پنجم ـ توانایی تامین مخارج واجب النفقه در مدت سفر حج
ششم ـ توانایی تامین مخارج زندگی پس از بازگشت از حج
زنی که میتواند مکه برود، اگر بعد از برگشتن از خودش مال نداشته باشد
استطاعت بذلی
اگر خرجی رفتن و برگشتن و خرجی عیالات کسی را در مدتی که مکه میرود و برمیگردد، به او ببخشند
اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدتی که مکه میرود و برمیگردد به او بدهند و بگویند: حج برو؛ ولی ملک او نکنند
اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکه خدمت کسی که مال را داده بنماید
اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود
احکام دیگر حج
اگر کسی مستطیع شود و مکه نرود و فقیر شود
اگر در سال اولی در وقت معینی که دستور دادهاند به عرفات و مشعر الحرام نرسد
اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج نماید
اگر انسان اجیر شود که از طرف کسی دیگر حج کند
انجام طواف نساء برای کسی که اجیر شده
اگر طواف نساء را درست به جا نیاورد یا فراموش کند
شرایط واجب شدن حج
شرایط محقق شدن استطاعت
استطاعت بذلی
احکام دیگر حج
احکام حج
موضوع:
احکام و رساله
موضوع:
احکام و رساله
دانلود
طراحی و توسعه :
پارسیکام