بسم الله الرحمن الرحیم

متن شرایع: «و الندب ستة غسل المولود و الأذان في أذنه اليمنى و الإقامة في اليسرى و تحنيكه بماء الفرات و بتربة الحسين ع فإن لم يوجد ماء الفرات فبماء فرات و لو لم يوجد إلا ماء ملح جعل فيه شي‌ء من التمر أو العسل ثم يسميه أحد الأسماء المستحسنة و أفضلها ما يتضمن العبودية لله سبحانه و تليها أسماء الأنبياء و الأئمة علیهم السلام و أن يكنيه مخافة النبز. و روي استحباب التسمية يوم السابع.».^[1]

بحث در این بود که غُسل نوزاد واجب است یا مستحب که مشهور قائل به استحباب مؤکد بودند و اما بر اساس مطالبی که دیروز در این رابطه بیان کردیم الان عرض می کنیم: اقول: فعلی هذا(علی أن غسل المولود مستحب علی المشهور)فیحمل قوله(علیه السلام)فی هذه الروایة: "و غسل المولود واجب و غسل المیت واجب" علی تأکد الإستحباب و لا یُنافی ذلک(حمل بر استحباب مؤکد کردن غسل مولود)وجوب غسل المیت المقرون بغسل المولود و ذلک لأنه کلما کان وجوبه قطعیاً(مثل غسل میت)و قام الدلیل علی وجوبه(غسل میت)بمعناه المصطلح(یعنی اینکه لازم است بجا آورده شود و در صورت مخالفت و ترک عقاب عندالله دارد) فواضح أنه یؤخذ به(دلیل قطعی) و ما نحن فیه کذلک.(یعنی در باب غسل میت دلیل قطعی داریم که غسل میت واجب است اما در باب غسل مولود دلیل قطعی بر وجوب آن به معنای مصطلح وجوب نداریم به این معنا که اگر بچه غسل داده نشود عقوبت الهی داشته باشد پس در چنین مواردی که دلیل قطعی نداریم می گوئیم مراد استحباب می باشد).

ادامه کلام مرحوم محقق: الثانی من الستة: الأذان فی اُذنه الیُمنی و الثالث منها: الإقامة فی اُذنه الیُسری.(دین همواره همراه بشر است از بدو تولد تا مرگ)

و یدل علی ذلک(استحباب گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ)ما رواه الشیخ الکلینی عن السکونی عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام «قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله مَنْ وُلِدَ لَهُ مَوْلُودٌ فَلْيُؤَذِّنْ فِي أُذُنِهِ الْيُمْنَى بِأَذَانِ الصَّلَاةِ(اشاره دارد بر این مطلب که این اذان و اقامه در واقع مقدمه نماز هستند منتهی نماز بر بچه واجب نیست ولی شما همان اذان و اقامه را که مقدمه نماز هستند برای بچه انجام بدهید بدون کم و زیاد)وَ لْيُقِمْ فِي أُذُنِهِ الْيُسْرَى فَإِنَّهَا(و فی نسخة فإنه)عِصْمَةٌ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ...»^[2].

و عَنْ أَبِي يَحْيَى الرَّازِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام «قَالَ: إِذَا وُلِدَ لَكُمُ الْمَوْلُودُ أَيَّ شَيْ‌ءٍ تَصْنَعُونَ بِهِ قُلْتُ لَا أَدْرِي مَا يُصْنَعُ بِهِ...إلی قَالَ وَ أَذِّنْ فِي أُذُنِهِ الْيُمْنَى وَ أَقِمْ فِي الْيُسْرَى يُفْعَلُ ذَلِكَ بِهِ(مولود)قَبْلَ أَنْ تُقْطَعَ سُرَّتُهُ فَإِنَّهُ لَا يَفْزَعُ أَبَداً وَ لَا تُصِيبُهُ أُمُّ الصِّبْيَانِ(مرضی که بچه را در حالت گیجی قرار می دهد یا او را به غش می اندازد)»^[3].

اقول: و کان ذلک(أی الأذان والإقامة فی اُذنه الیمنی والیسری)متداولاً فی بیوت الائمة الطاهرین و یهتمون به کثیراً کما ورد فی ولادة مولانا الرضا علیه السلام أنه لما ولد قال الإمام موسی بن جعفر علیهما السلام(لوالدة الولد) : «هَنِيئاً لَكِ‏ يَا نَجْمَةُ كَرَامَةُ رَبِّكِ‏ فَنَاوَلْتُهُ‏ إِيَّاهُ فِي خِرْقَةٍ بَيْضَاءَ فَأَذَّنَ فِي أُذُنِهِ الْأَيْمَنِ‏ وَ أَقَامَ فِي الْأَيْسَرِ وَ دَعَا بِمَاءِ الْفُرَاتِ فَحَنَّكَهُ بِهِ ثُمَّ رَدَّهُ إِلَيَّ فَقَالَ خُذِيهِ فَإِنَّهُ بَقِيَّةُ اللَّهِ تَعَالَى فِي أَرْضِهِ»^[4].

و فی خبر حفص الکُناسی عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: «مُرُوا الْقَابِلَةَ أَوْ بَعْضَ مَنْ يَلِيهِ أَنْ يُقِيمَ(الأذان)الصَّلَاةَ فِي أُذُنِهِ الْيُمْنَى فَلَا يُصِيبُهُ لَمَمٌ(آسیبها و ناراحتی های کوچکی که در خانه ممکن است برای بچه پیش بیاید)وَ لَا تَابِعَةٌ أَبَداً».^[5]

این روایت شرح و توضیح دارد که بماند برای بعد إن شاء الله تعالی... .

وفقّنا الله وإياكم لمراضيه وجنبنا وإیاکم عن مخالفته ومناهیه

وصلی الله علي سیدنا ونبینا نبی الرحمة

محمد وآله الطاهرین