پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی کریمی جهرمی

 اعضای علمی  همایش «فقه و اخلاق» در آستانه برگزاری این رویداد علمی، با آیت‌الله العظمی کریمی جهرمی دیدار کردند.
در این دیدار، معظم له ضمن تبیین پیوند ناگسستنی احکام الهی و فضائل اخلاقی، هدف این همایش را بسیار مقدس و گرانبها خواندند و بر لزوم توجه به این مهم در حوزه های علمیه تاکید کرده و گفتند: فقه شیعه از اخلاق جدا نیست و همچون دو جریان برخاسته از یک سرچشمه‌اند که باید در نظام علمی حوزه به صورت هم‌افزا و مکمل پیش بروند.

آیت‌الله العظمی کریمی جهرمی بر ضرورت بازخوانی اخلاق اسلامی بر اساس روش اجتهادی و رجوع به میراث قرآن و اهل‌بیت(علیهم السلام) تأکید کردند و گفتند: در قسمت های مختلف عنوان اخلاق یا اخلاق اسلامی زیاد شنیده می شود اما در عمل، علم اخلاق را از فرهنگ هایی غیر از شیعه دریافت می کنند و در حال ترویج آن هستند. متاسفانه ما به این نکته اهمیت ندادیم و در طول زمان، اخلاق اسلامی آنگونه که باید رشد نکرد و به آن پرداخته نشد. اخلاقی که منشاء آن سیره و گفتار پیامبر اکرم و اهل بیت علیهم السلام بود. در حالی که وظیفه ما بود تا به دنیا برسانیم چه گنجینه هایی بی بدیل و ناتمامی را در اختیار داریم تا بتوانیم تشیّع را بهتر و بیشتر به دنیا معرفی کنیم.

معظم له فرمودند: مکرر در مباحثاتی که هر روز در بحث فقه با دوستان طلبه داریم به این نکته متذکر شده ام که این مباحث صرف فقه نیست بلکه هر کدام آن دریایی از اخلاق اسلامی درون آن نهفته شده که باید در کنار مباحث علمی و فقهی از این مطالب نیز توشه برداریم. به طور مثال خواندن دقیق کتاب مکاسب مرحوم شیخ انصاری، نه تنها فقه عمیق شیعه را به دست مخاطب می‌دهد، بلکه خواننده را با اخلاق واقعی اسلام و تشیع نیز آشنا می‌کند.

آیت‌الله العظمی کریمی جهرمی سپس به بیان اشارات قرآنی و شواهدی از کتاب الهی برای اثبات ممزوج بودن فقه و اخلاق، پرداخته و گفتند: در خصوص باب فقهی زکات، قرآن می فرماید: خُذ مِن أموالِهِم صَدَقَةً تُطَهِّرُهُم بِها وَ تُزَکّیهِم... وَ صَلِّ عَلَیهِم إِنَّ صَلاتَکَ سَکَنٌ لَهُم.
یعنی هدف را فراتر از رسیدگی به فقرا اعلام می‌دارد و بیان می کند که چند اتفاق با پرداخت زکات می افتد:

• ادای زکات باعث می‌شود که دهنده زکات تطهیر و تزکیه شود.

• این عمل، رذائل اخلاقی مانند حرص، آز، طمع و علاقه شدید به دنیا را از صفحه جان انسان می‌زداید.

• فراتر از آن، دستور الهی به پیامبر (صلی الله علیه و اله) این است که پس از دریافت زکات، بر زکات‌دهندگان درود فرستد. این درود و دعا سکونت و آرامش در جان زکات‌دهنده ایجاد می‌کند .

یا در قسمت نماز آیه وَ استَعینوا بِالصَّبرِ وَ الصَّلاةِ را ملاحظه کنید که نماز (حکم فقهی) در کنار صبر (امر اخلاقی) آمده و حتی خود نماز نیز نیاز به این امر اخلاقی دارد. این صبر است که انسان را برای انجام نماز واجب و مستحب مهیا و پایدار می‌کند.

آیت الله العظمی کریمی جهرمی سپس به بیان شواهد از ابواب فقهی در این باره پرداختند و گفتند: فقه اسلامی و فقه تشیع در تمام ابواب خود، از جمله طلاق، نکاح، و حتی در ابواب سخت مانند حدود و دیات، ممزوج و همراه با اخلاق است. 
ایشان قاعده ادرؤوا الحدود بالشبهات (جاری نکردن حدود در صورت وجود شبهه) را مصداقی از هم نشینی اخلاق با احکام الهی دانستند و گفتند: همین قاعده ی مهم را بررسی کنید سرتاسر آن اخلاق را باخود دارد. چرا که خداوند نمی‌خواهد قاضی، هر کسی را به راحتی زیر تازیانه ببرد و برای او حکمی صادر کند و این نشان می‌دهد که حکم الهی در باب حدود و تعزیرات نیز ممزوج و مقرون به اخلاق است.

.معظم له در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای برگزار کنندگان اظهار امیدواری کردند اینگونه مباحث برای آشنا شدن مردم در سراسر جهان با فکر و منطق اسلام و تشیّع به دانشگاه ها و مجامع علمی خارج کشور نیز نشر و گسترش یابد تا همه با این نوع نگرش اسلام به فقه که در میان مذاهب بی نظیر است آشنا گردند.
در ابتدای دیدار، حجت الاسلام و المسلمین صادقی معاون قوه قضائیه و رئیس برگزاری این همایش با بیان گزارشی، هدف از برگزاری این همایش را سنجش «نسبت‌های علمی فقه و اخلاق» دانست و بر ضرورت استفاده از افکار و نظرات آیت الله العظمی کریمی جهرمی در فروع مختلف فقه پیرامون رابطه ی اخلاق و فقه تاکید کرد.

گزارش تصویری