پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی کریمی جهرمی

بسم الله الرحمن الرحیم

وَلَقَدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا الْمُرْسَلِينَ/ إِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُورُونَ/ وَإِنَّ جُنْدَنَا لَهُمُ الْغَالِبُونَ (صافات۱۷۳،۱۷۲،۱۷۱)

همانا عهد ما درباره ی بندگانی که به رسالت فرستادیم ، از قبل مسلّم شده که بی تردید آنان یاری شدگانند و به حق که لشکر و سپاه ما حتماً پیروز و غالب خواهند بود.

شرح آیه
در آیه شریفه واژه " کلمتنا : سخن خدا " که از پیش در مورد انبیا و مرسلین مسلم شده و وعده‌ای که خداوند متعال درباره آنان داده، ممکن است سعادتمندی و فوز و رستگاری آنان باشد که تحقیقاً به وقوع پیوسته و یا می‌پیوندد و استثناپذیر هم نیست و نیاز به توجیه هم ندارد.


آیه " إِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُورُونَ"  مطلب تازه و جدیدی را افاده می‌کند و آن نصرت فرستادگان خداوندی و غلبه جُند الله بر دیگران است.
ولی ممکن است که "کلمتنا" نظر به کلمه خاص و بالخصوصی در قرآن کریم داشته باشد و این به دو نحو متصور است:
۱- اشاره باشد به فرموده خداوند در  آیه ۲۱ سوره مجادله  " کَتَبَ اللهُ لَاَغلِبَنَّ اَنَا وَ رُسُلی"، که خداوند نوشته و ثبت فرموده که من و رسولانم حتماً غلبه خواهیم یافت.
بنابراین احتمال، مفاد آیه اول محل بحث با دو آیه‌ بعدی یکی خواهد شد. یعنی آن کلمه عبارت از وعده غلبه بود. در اینجا هم جمله "إِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُورُونَ" و جمله "جندَنا لَهم الغالبون" نیز وعده غلبه است.
۲- ممکن است مراد از " کلمتنا" در آیه "و لقد سبقت  کلمتنا " دو آیه بعدی همین آیه باشد.  یعنی "آن کلمه" که از قبل مسلم شده و وعده داده شده این است که آنان مورد نصرتند و جنود ما غالب و پیروز خواهند بود.
نکته قابل توجه دیگر در آیه این است که منصور بودن مرسلین ، اگر از دید ظاهری مراد باشد، این با کلیت قضیه نمی‌خواند. چرا که می بینیم این پیروزی گاهی نصیب مردان خدا شده و زمانی نصیب اعدای آنها. ولی دو گونه پیروزی و نصرت دیگر برای این فرستادگان الهی متصور است:
یکی پیروزی آنها در منطق و برهان و احتجاج: در این مقام بندگان مرسَل خدا همواره بر رقبای خود پیروز بودند و دشمنان آنها سخن قابل قبول و منطقی نداشتند و منطق آنان زور و قدرت بود.
دوم نصرت و پیروزی آنها در رسیدن به هدف: این هم کلیت داشت. زیرا انبیا گرچه توسط دشمنانشان به شهادت رسیدند ولی بالاخره هدف خود را به مردم رسانیدند و این هدف تا ابد زنده و جاوید ماند.

ارتباط آیه با حضرت سیدالشهدا
شیخ طوسی اعلی الله مقامه در امالی ج ۲ ص ۲۹۰ و نیز علامه مجلسی در بحارالانوار ج ۴۵ ص ۱۷۷ از امام صادق علیه السلام نقل کرده که وقتی حضرت علی بن الحسین زین العابدین علیه السلام، بعد از شهادت پدر بزرگوارش حضرت امام حسین علیه السلام  وارد شام شد، ابراهیم بن طلحة بن عبدالله جلو آمد و گفت: ای علی بن الحسین !چه کسی پیروز شد؟امام که سر خود را پوشانده و در محمل بود در پاسخ او فرمود: " اذا اَردتَ اَن تَعلَمَ مَن غَلَبَ وَ دَخَلَ وقت الصلاة فَاَذِّن وَ اَقِم: زمانی که خواستی بدانی که چه کسی غالب و پیروز شده است و وقت اذان رسید پس اذان و اقامه بگو" ، کنایه از اینکه آنگاه خواهی دید که گرچه حسین فرزند پیامبر را به شهادت رساندند ولی نتوانستند دین اسلام و شهادت به رسالت وجود مقدس رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم را از بین ببرند و نام پیامبر اکرم و اهلبیت او برای همیشه زنده، باقی و برقرار است.

صلی الله علیک یا مظلوم یا اباعبدالله